- Reklama -
środa, 24 kwietnia 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoKredytyBankowy tytuł egzekucyjny po śmierci

    Bankowy tytuł egzekucyjny po śmierci

    Rozpoznając zażalenie banku, Sąd Okręgowy przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: "Czy na podstawie art. 98 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe bank uprawniony jest do wystawienia po śmierci osoby, która bezpośrednio z bankiem dokonywała czynności bankowej, bankowego tytułu egzekucyjnego, z wymienieniem w jego treści jako dłużnika wyłącznie w/w osoby?" W odpowiedzi Sąd Najwyższy podjął uchwałę:

     

    Bank nie jest uprawniony do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko osobie, która bezpośrednio z bankiem dokonała czynności bankowej, po śmierci tej osoby.

     

    Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2009 roku, sygn. akt III CZP 132/08

     

     

    Przedstawione Sądowi Najwyższemu zagadnienie pojawiło się już wcześniej w orzecznictwie tego Sądu. W uchwale z dnia 7 stycznia 2004 r., III CZP 98/03 (OSN 2005, z. 5, poz. 27) stwierdzono, że przepis art. 98 ust. 2 prawa bankowego z 1997 r. nie stanowi podstawy do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko spadkobiercom dłużnika banku. Jednakże to stanowisko Sądu Najwyższego spotkało się z różnym przyjęciem wśród przedstawicieli nauki prawa.

     

    Sąd Najwyższy nie miał wątpliwości, iż bank może uzyskać klauzulę wykonalności przeciwko spadkobiercom dłużnika, jeśli bankowy tytuł egzekucyjny został wystawiony przed jego śmiercią. Miałby, bowiem wówczas zastosowanie art. 788 § 1 k.p.c. Wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego – przy zachowaniu formalnych wymogów określonych w art. 96 prawa bankowego -oznacza „powstanie tytułu egzekucyjnego” w rozumieniu art. 788 § 1 k.p.c., a wykazanie następstwa prawnego w toku postępowania klauzulowego mogłoby nastąpić odpowiednim dokumentem. Przedstawione Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne dotyczy jednak sytuacji, w której bankowy tytuł egzekucyjny nie został wystawiony przed śmiercią dłużnika banku, a bank zamierza korzystać z uproszczonego sposobu dochodzenia swej należności.

     

    Według Sądu Najwyższego przepisy art. 96-98 prawa bankowego nie dają usprawiedliwionych podstaw do przyjęcia interpretacji zgodnie, z którą bank mógłby wystawić bankowy tytuł egzekucyjny także po śmierci dłużnika z jednoczesnym wskazaniem, że obowiązek świadczenia dłużnika banku przeszedł na oznaczone osoby trzecie. Wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego pozostaje, zatem funkcjonalnie powiązane zawsze z sytuacją prawną aktualnego i istniejącego dłużnika w chwili wystawienia tytułu. Po śmierci dłużnika wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko niemu traci swój zasadniczy cel prawny.

     

    Sąd Najwyższy zastrzegł, że możliwe jest przyjęcie innej interpretacji, pomimo tego, co stwierdzono w uchwale z 7 stycznia 2004 roku. Mianowicie bank po śmierci dłużnika mógłby jednak w wystawionym bankowym tytule egzekucyjnym ujawnić spadkobiercę dłużnika i następnie złożyć wniosek o nadanie przeciwko temu spadkobiercy klauzuli wykonalności. Następca prawny dłużnika banku, zarówno szczególny, jak i ogólny, wstępuje w prawa i obowiązki niemajątkowe dłużnika, ale także – w całą sytuację prawną poprzednika prawnego, wykreowaną m.in. złożeniem przez niego właściwego oświadczenia egzekucyjnego. W literaturze trafnie stwierdzono, że podstawą prawną wystawienia przeciwko spadkobiercy zmarłego dłużnika mógłby być art. 96 ust. 2 prawa bankowego, w którym jako aktualnego „dłużnika zobowiązanego do zapłaty” można wskazać właśnie spadkobiercę. Przymiot spadkobiercy mógłby być następnie weryfikowany przez sąd w postępowaniu klauzulowym.

     

    www.SerwisPrawa.pl

    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE