Separacja jest rodzajem zawieszenia małżeństwa. Nie powoduje ona ustania małżeństwa, stąd małżonkowie nie mają prawa wstępować w nowy związek małżeński. Jest to stosunkowo nowa instytucja prawna w naszym kraju. Separacja jest niezależnym od rozwodu środkiem ustania wspólnoty małżeńskiej pomiędzy małżonkami.
W swojej genezie ma ona przyspieszyć i uprościć postępowanie w zakresie wszystkich stosunków małżeńskich, poza rozwiązaniem małżeństwa. Separacja może poprzedzać rozwiązanie małżeństwa, ale może być także alternatywą dla rozwodu.
Najistotniejszą różnicą pomiędzy separacją a rozwodem jest fakt, iż separacja nie powoduje rozwiązania Małżeństwa. Przesłanką do orzeczenia separacji jest zupełny rozkład małżeństwa, więc nie ma tu przesłanki rozwodowej w postaci trwałości rozkładu. Zatem w przypadku, gdy nie ma możliwości orzeczenia przez sąd rozwodu, gdyż nie zaistniała przesłanka trwałości rozkładu pożycia małżeńskiego, ale zaistniała przesłanka w postaci zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, sąd może orzec o separacji, która taj jak wyżej wskazano wywołuje w sferze stosunków małżeńskich podobne skutki jak rozwód.
Podobnie jak w przypadku rozwodu, przy separacji są te same przesłanki negatywne jej orzeczenia, tj. orzeczenie separacji jest niedopuszczalne, jeżeli na skutek tego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci bądź z innych przyczyn orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Pominięta jedynie została przeszkoda w postaci wyłącznej winy małżonka żądającego separacji. Zatem jest tu druga możliwość ustania małżeństwa, pomimo istnienia przeszkody rozwodowej (przesłanki negatywnej).
Powództwo wzajemne w sprawie o separację (tak samo jak w sprawie o rozwód) jest niedopuszczalne, gdy jeden z małżonków żąda separacji, a drugi rozwodu i żądanie to jest zasadne – sąd orzeka rozwód (art. 612 §1 k.r.o.). Wynika to z zasady procesowej, rozpoznania przez sąd żądania dalej idącego.
Z uwagi na podobieństwo do rozwodu, postępowanie w sprawie orzeczenia separacji jest zbliżone do postępowania rozwodowego, można, więc np. zadąć zabezpieczenia roszczenia – podobnie jak przy postępowaniu rozwodowym.
Można, zatem powiedzieć, że orzeczenie separacji ma takie same skutki jak orzeczenie rozwodu, za wyjątkiem:
-
Niemożność zawarcia małżeństwa przez osobę pozostającą w separacji,
-
Obowiązek wzajemnej pomocy małżonków pozostających w separacji.
Internetowa Kancelaria Prawna
www.SerwisPrawa.pl
