Aktualne brzmienie przepisu
Przepis art. 829 k.p.c. stanowi, że nie podlegają egzekucji:
1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;
2) zapasy żywności i opału, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, wystarczające na okres jednego miesiąca;
3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce, potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;
4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych;
5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę – pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nieotrzymującego stałej płacy – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;
6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową;
7) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, o którym mowa w art. 36 ust. 4a Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 50 i 1272);
8) produkty lecznicze w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2008 r., nr 45, poz. 271 ze zm.), niezbędne do funkcjonowania podmiotu leczniczego w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej przez okres trzech miesięcy oraz niezbędne do jego funkcjonowania wyroby medyczne w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. nr 107, poz. 679 oraz Dz.U. z 2011 r., nr 102, poz. 586 i nr 113, poz. 657).
Zakres zmian
Zmianie ulegnie art. 829 k.p.c. Założeniem nowelizacji jest to, aby zwolnić od egzekucji przedmioty, które są dłużnikowi niezbędne ze względu na jego niepełnosprawność lub niepełnosprawność członków jego rodziny.
Uzasadnienie zmian
Ideą projektu jest wprowadzenie do Kodeksu postępowania cywilnego przepisów wyłączających spod egzekucji sądowej przedmioty, które – ze względu na niepełnosprawność – są niezbędne dłużnikowi lub członkowi jego rodziny. Podniesiono ponadto, że obecnie utrzymuje się rozbieżność pomiędzy przepisami egzekucyjnymi w administracji a przepisami procedury cywilnej. W postępowaniu egzekucyjnym w administracji znajduje się wyłączenie spod egzekucji przedmiotów niezbędnych ze względu na ułomność fizyczną dłużnika lub członków jego rodziny (art. 8 § 1 pkt. 13 Ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji). Wskazane wyłączenie wprowadzone zostało do ustawy administracyjnej już w 2001 r., a w Kodeksie postępowania cywilnego nadal brak jest analogicznej regulacji. Zaakcentowano, że stan ten prowadzi do przypadków wszczynania postępowania egzekucyjnego z przedmiotów niezbędnych do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie osób niepełnosprawnych. Autorzy projektu wskazują, że często jest to egzekucja z przedmiotów nabytych przy dofinansowaniu ze środków publicznych (najczęściej ze środków pochodzących z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych). Nie ma żadnych powodów, aby prywatni wierzyciele mieli większe uprawnienia egzekucyjne niż prowadzące egzekucję za pomocą poborców skarbowych organy publiczne (por. Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, druk nr 2014, www.sejm.gov.pl).
Procedura legislacyjna
Ustawę z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego Sejm skierował do Senatu. Zgodnie z art. 121 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: Konstytucja), ustawę uchwaloną przez Sejm marszałek Sejmu przekazuje Senatowi.
Dalsze działania leżą w gestii Senatu. W myśl art. 121 ust. 2 Konstytucji Senat w ciągu 30 dni od dnia przekazania ustawy może ją przyjąć bez zmian, uchwalić poprawki albo uchwalić odrzucenie jej w całości. Jeżeli Senat w ciągu 30 dni od dnia przekazania ustawy nie podejmie stosownej uchwały, ustawę uznaje się za uchwaloną w brzmieniu przyjętym przez Sejm.
Podstawa prawna:
Art. 121 ust. 1, 121 ust. 2 Ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm.).
Art. 829 Ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r., poz. 101 ze zm.).
Art. 8 § 1 pkt 13 Ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji (Dz.U. z 2012 r., poz. 1015 ze zm.).
