W jakiej sytuacji przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji?
Zażalenie do sądu drugiej instancji przysługuje na postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie oraz na postanowienia sądu pierwszej instancji i zarządzenia przewodniczącego, których przedmiotem jest:
• zwrot pozwu, odmowa odrzucenia pozwu, przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu lub niższemu albo podjęcie postępowania w innym trybie;
• odmowa zwolnienia od kosztów sądowych lub cofnięcie takiego zwolnienia oraz odmowa ustanowienia adwokata lub radcy prawnego lub ich odwołanie;
• oddalenie opozycji przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego oraz niedopuszczenie interwenienta do udziału w sprawie wskutek uwzględnienia opozycji;
• rygor natychmiastowej wykonalności;
• wstrzymanie wykonania prawomocnego orzeczenia do czasu rozstrzygnięcia skargi o wznowienie postępowania;
• stwierdzenie prawomocności orzeczenia;
• skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka oraz odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia;
• zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;
• odmowa uzasadnienia orzeczenia oraz jego doręczenia;
• sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;
• zwrot kosztów, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, wymiar opłaty, zwrot opłaty lub zaliczki, obciążenie kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy, koszty przyznane w nakazie zapłaty oraz wynagrodzenie biegłego i należności świadka;
• oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;
• zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem;
• odrzucenie zażalenia;
• odrzucenie skargi na orzeczenie referendarza sądowego.
Zażalenie można wnieść w terminie 1 tygodnia od dnia, w którym doręczono postanowienie. Natomiast w sytuacji, gdy strona nie zażądała w terminie przepisanym doręczenia postanowienia zapadłego na rozprawie – to termin ten należy liczyć od ogłoszenia postanowienia. Zażalenie powinno czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, czyli powinno zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
- oznaczenie rodzaju pisma;
- osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności;
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
- wymienienie załączników.
Zażalenie powinno zawierać wskazanie zaskarżonego postanowienia i wniosek o jego zmianę lub uchylenie, jak również zwięzłe uzasadnienie zażalenia ze wskazaniem w miarę potrzeby nowych faktów i dowodów.
Zażalenie do Sądu Najwyższego
W myśl art. 394[1] § 1 kodeksu postępowania cywilnego, zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej instancji odrzucające skargę kasacyjną oraz na postanowienie sądu drugiej lub pierwszej instancji odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje również w razie uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku sądu pierwszej instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Ponadto, w sprawach, w których przysługuje skarga kasacyjna, zażalenie przysługuje również na postanowienie sądu drugiej instancji kończące postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie, jak również postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji. Z uwagi na to, że do tego rodzaju postępowania stosuje się odpowiednio art. 394 § 2 kodeksu postępowania cywilnego, to termin do wniesienia zażalenia jest także tygodniowy i liczy się od doręczenia postanowienia, a w przypadku, gdy strona nie zażądała w terminie przepisanym doręczenia postanowienia zapadłego na rozprawie – termin liczy się od ogłoszenia postanowienia.
Kiedy przysługuje zażalenie do innego składu sądu?
Ponadto, na postanowienia sądu drugiej instancji, których przedmiotem są oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego, zwrot kosztów procesu, skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka, odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia, przysługuje zażalenie do innego składu tego sądu, z wyjątkiem postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji. Termin do wniesienia tego zażalenia również wynosi 1 tydzień i liczy się zgodnie z wskazanymi powyżej zasadami.
