Służebność przesyłu można zasiedzieć
Warto wiedzieć, że do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące służebności gruntowych. Oznacza to, że zgodnie z art. 292 Kodeksu cywilnego służebność przesyłu może być nabyta przez zasiedzenie. Przedsiębiorca, który korzysta, bez podstawy prawnej, z nieruchomości celem obsługi własnych urządzeń przesyłowych może więc uzyskać taką służebność poprzez zasiedzenie. Oczywiście muszą być spełnione określone warunki. Należy bowiem pamiętać, że służebność przesyłu może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia, znajdującego się na cudzej nieruchomości. Urządzenie to musi być wykonane przez posiadacza służebności, a nie przez właściciela nieruchomości, z której przedsiębiorca korzysta w zakresie służebności. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie.
Terminy zasiedzenia
Nabycie przez przedsiębiorstwo służebności przesyłu w drodze zasiedzenia możliwe jednak tylko wtedy, gdy przedsiębiorca przesyłowy korzystał z takich urządzeń przez co najmniej 20 lat w taki sposób, jakby ta służebność mu przysługiwała. Jeżeli przedsiębiorca działał w złej wierze, czyli miał lub powinien mieć świadomość, że urządzenia przesyłowe znajdują się na nieruchomości, do której nie ma on tytułu prawnego, wówczas okres ten wydłuża się do co najmniej 30 lat. W złej wierze będzie więc przedsiębiorca, którego urządzenia przesyłowe nie zostały wybudowane na podstawie prawidłowo wydanych decyzji administracyjnych lub bez zgody właściciela nieruchomości. Bieg zasiedzenia rozpoczyna się od dnia przystąpienia przez posiadacza służebności przesyłu do jej wykonywania, tzn. do korzystania z urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz innych urządzeń podobnych, w zakresie odpowiadającym treści służebności. Zgodnie jednak z orzecznictwem Sądu Najwyższego jeżeli nieruchomość przez jakiś czas, ale przed dniem 1 października 1990r., była własnością Skarbu Państwa, wówczas ubiegające się o zasiedzenie przedsiębiorstwo, będące właścicielem urządzeń przesyłowych, do okresu zasiedzenia może zaliczyć tylko połowę czasu, przez jaki korzystało z działki, gdy była ona we władaniu Skarbu Państwa. Bieg terminu zasiedzenia przerywa każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju przed sądem polubownym, przedsięwzięta w celu dochodzenia ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczeń.
Co oznacza zasiedzenie dla właściciela nieruchomości?
W przypadku, gdy właściwy sąd stwierdzi, że faktycznie doszło do zasiedzenia służebności przesyłu, wówczas właściciel nieruchomości, przez którą biegnie linia energetyczna, gazowa, czy wodociągowa, nie może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie tej służebności. W takiej sytuacji nie może się on także skutecznie domagać wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, które mogłoby mu przysługiwać gdyby przedmiotowe urządzenia przesyłowe zostały umieszczone na działce bez tytułu prawnego, czyli bez stosownej decyzji lub na podstawie decyzji wydanej z naruszeniem prawa.
