Zgodnie z art. 78 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 1997 Nr 98, poz. 602 ze zm.) właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, chyba że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec. Sąd Najwyższy – Izba Karna w postanowieniu
z dnia 29 czerwca 2010 r. (I KZP 8/10) stwierdził, że: niewskazanie przez właściciela lub posiadacza pojazdu na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w okolicznościach, o których mowa w art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, może stanowić wykroczenie z art. 97 Kodeksu wykroczeń. W miejsce odpowiedzialności z art. 97 Kodeksu wykroczeń (k.w.) weszła odpowiedzialność z art. 96 § 3 k.w, w myśl którego karze grzywny podlega, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Obowiązek wskazania osoby, której powierzono pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, zgodnie z przepisami ustawy – Prawo o ruchu drogowym należy do właściciela lub posiadacza pojazdu, a w przypadku gdy są nimi:
- osoba prawna,
- jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną,
- jednostka samorządu terytorialnego,
- spółka kapitałowa w organizacji,
- podmiot w stanie likwidacji,
- przedsiębiorca niebędący osobą fizyczną,
- zagraniczna jednostka organizacyjna,
– do udzielenia przedmiotowej informacji jest obowiązana osoba wyznaczona przez organ uprawniony do reprezentowania tego podmiotu na zewnątrz, a w przypadku niewyznaczenia takiej osoby – osoby wchodzące w skład tego organu zgodnie z żądaniem uprawnionego organu oraz sposobem reprezentacji podmiotu (art. 78 ust. 5 Prawa o ruchu drogowym).
Po ogłoszeniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 786) do informacji o przekroczeniu prędkości uprawniony organ będzie musiał obligatoryjnie dołączyć zdjęcie z fotoradaru (art. 38 § 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. Nr 106, poz. 1148) w zakresie, w jakim nie przewiduje na etapie czynności wyjaśniających, o których mowa w art. 54 § 1 tej ustawy, prawa dostępu do akt dla osoby, wobec której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, został uznany za niezgodny z art. 2 i art. 42 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP). Jednak zanim nastąpi dostosowanie do nowych wymogów, obejrzenie zdjęcia będzie możliwe tylko i wyłącznie podczas osobistej wizyty w Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym w Warszawie.
W przypadku wskazania osoby kierującej pojazdem nałożony zostanie mandat zgodnie z odpowiednimi przepisami. Natomiast każdorazowo niewskazanie kierującego pojazdem zagrożone jest sankcją w postaci grzywny do 5000 zł (art. 24 § 1 k.w.). Sprawcą takiego wykroczenia może być tylko właściciel lub posiadacz pojazdu, który zaprzecza, aby to on prowadził pojazd, lecz odmawia wskazania osoby, której powierzył pojazd do kierowania lub używania w czasie, w którym doszło do popełnienia wykroczenia przez prowadzącego pojazd.
Podstawa prawna:
[art. 96 § 3 k.w.]
[art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym]
[art. 78 ust. 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym]
