Prawo do emerytury rolniczej, a wykonywanie działalności
Osiąganie przez emeryta lub rencistę, który ma jednocześnie ustalone prawo do emerytury rolniczej lub okresowej emerytury rolniczej albo renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej, przychodów z tytułu wykonywania działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego może spowodować zawieszenie rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych lub ich zmniejszenie.
Warto wiedzieć, że podjęcie przez rencistę, który jest uprawniony do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy – działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego od 1 stycznia 2013 r. nie powoduje utraty prawa do tej renty. W zależności od uzyskanego przychodu świadczenie może ulegać zawieszeniu lub zmniejszeniu. Sprawdź w jakich przypadkach świadczenie zostanie zawieszone, a kiedy zmniejszone…
Zawieszenie emerytury rolniczej
Prawo do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega zawieszeniu na zasadach określonych w przepisach emerytalnych. W takim przypadku nie zawiesza się jednak wypłaty części składkowej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo nadwyżki emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin ponad 95% emerytury podstawowej. Przy stosowaniu zawieszenia prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia nie bierze się pod uwagę dochodów z działalności rolniczej.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, prawo do emerytury lub renty rolniczej ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w przypadku osiągania przychodu (np. z tytułu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub prowadzenia pozarolniczej działalności) przekraczającego tak zwane dopuszczalne kwoty obliczane od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W tym miejscu należy wskazać, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w I kwartale 2014 r. wyniosło 3.895 zł 31 gr. Regulacje dotyczące zawieszenia (zmniejszenia) emerytury lub renty rolniczej stosuje się także do emerytów i rencistów, którzy osiągają przychód z tytułu działalności wykonywanej za granicą. W sytuacji, gdy osiągane przez emeryta lub rencistę przychody nie przekraczają 70% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (od 1 czerwca 2014 r. kwota ta wynosi 2.726,80 zł), świadczenie jest nadal wypłacane w dotychczasowej wysokości.
Zmniejszenie emerytury rolniczej
Z kolei przychody przekraczające kwotę w wysokości 2.726,80 zł, a nie przekraczające kwoty stanowiącej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (od 1 czerwca 2014 r. kwota ta wynosi 5.063,90 zł), powodują zmniejszenie części uzupełniającej (części wynoszącej 95% emerytury podstawowej w przypadku świadczeń przyznanych przed 1.01.1991 r. lub 85% emerytury podstawowej w przypadku rent rodzinnych) o kwotę przekroczenia, ale nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia ustaloną dla danego świadczenia (557,91 zł oraz 474,25 zł dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba).
W przypadku, gdy emeryt lub rencista osiąga przychód przekraczający kwotę 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (od 1 czerwca 2014 r. – 5.063,90 zł), to ulega zawieszeniu część uzupełniająca rolniczego świadczenia emerytalno-rentowego (część wynosząca 95% emerytury podstawowej lub 85% emerytury podstawowej w przypadku rent rodzinnych).
Czy wszystkie świadczenia podlegają zawieszeniu i zmniejszeniu?
Należy podkreślić, że bez względu na wysokość osiąganego przychodu nie podlegają zawieszeniu, ani zmniejszeniu świadczenia osób, które mają ustalone prawo do emerytury rolniczej i osiągnęły powszechny wiek emerytalny. Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny mogą spać spokojnie i zarabiać bez ograniczeń. Zasada ta dotyczy także osób, które są uprawnione do częściowej emerytury rolniczej. Z kolei pozostali emeryci, którzy pobierają tzw. emeryturę rolniczą „wcześniejszą” – muszą liczyć się z zawieszeniem (zmniejszeniem) pobieranej przez nich emerytury rolniczej, w przypadku osiągania przychodu przekraczającego określone wyżej progi zarobkowe.
Na koniec należy również wskazać, że na wysokość renty rodzinnej pobieranej przez uczniów gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, oraz studentów, do czasu ukończenia 26 roku życia – nie mają wpływu przychody w związku z wykonywaniem umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury i renty rolniczej nie mają wpływu także dochody z działalności rolniczej, jednakże fakt nie zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej decyduje o zawieszeniu (ograniczeniu wysokości) części uzupełniającej emerytury/renty rolniczej.
Podstawa prawna:
art. 28, art. 34 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. 1991 nr 7 poz. 24)
