Ustalenie wynagrodzenia urlopowego

Zgodnie z art. 172 k.p. (kodeksu pracy), za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy. Z przepisu tego wynika zatem, że co do zasady pracownik winien za czas urlopu otrzymać wynagrodzenie w wysokości jaką otrzymałby, gdyby pracę świadczył. Okres urlopowy jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy. Szczegółowe przepisy w zakresie ustalania wynagrodzenia za czas urlopu reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop z dnia 8 stycznia 1997 roku.

 

Podstawę obliczenia wynagrodzenia w czasie urlopu wypoczynkowego stanowi wynagrodzenie z okresu trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Jeżeli pracownik nie świadczył pracy przez okres trzech miesięcy u pracodawcy, u którego uzyskał urlop wypoczynkowy, podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego oblicza się z uwzględnieniem wynagrodzenia, jakie pracownik uzyskał za okres faktycznie przepracowany. Przepisy ww. Rozporządzenia stwierdzają, że gdy w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie np. z powodu pobierania zasiłku chorobowego. W myśl § 11 Rozporządzenia, jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, poprzedzający miesiąc wykorzystywania urlopu, lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi przysługiwało takie wynagrodzenie. Należy zatem cofnąć się przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego do najbliższych miesięcy, w których pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie.

 

Do podstawy wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy wlicza się wyłącznie składniki wynagrodzenia za prace, do których pracownikowi przysługuje roszczenie. Np. premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego.

 

Zgodnie z § 6 Rozporządzenia, wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, zwane dalej wynagrodzeniem urlopowym, ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem:

1)      jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,

2)      wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,

3)      gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,

4)      wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

5)      ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,

6)      dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,

7)      wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

8)      kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,

9)      nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,

10)    odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,

11)    wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.

 

Wynagrodzenie urlopowe ustala się zatem z uwzględnieniem wszystkich składników wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem jednorazowych czy nieperiodycznych wypłat przysługujących za wypełnienie zadania bądź za określone osiągnięcia, wynagrodzeń gwarantowanych przepisami prawa pracy, np. za czas przestoju, choroby, urlopu wypoczynkowego oraz wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności, a także innych wypłat związanych nie z ilością czy jakością wykonanej pracy, lecz np. z upływem określonego okresu pracy (np. nagroda jubileuszowa) czy też koniecznością zrekompensowania pracownikowi pewnego zdarzenia, np. odszkodowanie za rozwiązanie stosunku pracy. W praktyce będzie to oznaczało, że w wynagrodzeniu urlopowym powinno być uwzględnione wynagrodzenie zasadnicze, które może być określone w stałej stawce miesięcznej, stawce akordowej, stawce godzinowej, a także wynagrodzenie prowizyjne, stałe i zmienne dodatki, np. dodatek stażowy, dodatek funkcyjny, dodatek za pracę w warunkach szkodliwych czy porze nocnej, a także różne premie wypłacane regulaminowo, np. co miesiąc czy co kwartał, czyli te składniki wynagrodzenia, które by pracownik otrzymał, gdyby pracował, a nie przebywał na urlopie wypoczynkowym. Ponadto przyjmuje się, iż w wynagrodzeniu za czas urlopu pracodawca powinien uwzględnić wynagrodzenie za pracę wykonywaną w godzinach nadliczbowych i to zarówno normalne wynagrodzenie, jak i dodatek za pracę nadliczbową określony przepisami Kodeksu pracy lub postanowieniami aktów płacowych obowiązujących u danego pracodawcy, np. układu zbiorowego pracy. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 10.08.1976 roku sygn. akt I PZP 39/76, w wynagrodzeniu za czas urlopu uwzględnia się wynagrodzenie pracownika za pracę w godzinach nadliczbowych, chociażby była ona wykonywana na rzecz innego przedsiębiorstwa, do którego zakład pracy skierował pracownika, i przez to przedsiębiorstwo opłacana na podstawie umowy zawartej z zakładem pracy. W wynagrodzeniu za czas urlopu wypoczynkowego nie uwzględnia się jednak wynagrodzenia, jakie pracownik otrzymuje z tytułu wykonywania u tego samego pracodawcy pewnych prac czy usług w ramach umów cywilnoprawnych.

 

Reasumując w opisanym stanie faktycznym przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, należy ustalić składniki wynagrodzenia za ostatni 3 miesięczny okres, w którym świadczyła Pani pracę. Do ustalenia wynagrodzenia urlopowego należy wziąć wszelkie stałe składniki wynagrodzenia jakie Pani otrzymywała, poza tymi wymienionymi w § 6 Rozporządzenia (naszym zdaniem także wynagrodzenie otrzymywane za nadgodziny).

 

Jarosław Olejarz