Pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę pracownicy w ciąży

W przypadku gdy kobieta zajdzie w ciążę w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, zgodnie z treścią art. 177 § 1 K.p. (Kodeksu pracy) objęta jest ona ochroną związaną z rozwiązaniem tego stosunku. W myśl tego przepisu, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy. Przepis ten nie ma zastosowania jedynie w przypadku, gdy zawarta została umowa na okres próbny nie przekraczający 1 miesiąca oraz w zakresie umów zawartych na czas zastępstwa.

Przedmiotowa ochrona pracownika kobiety w ciąży, obejmuje nie tylko zakaz wypowiedzenia ze strony pracodawcy umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, ale wyklucza także możliwość rozwiązania takiej umowy w wyniku wcześniej dokonanego wypowiedzenia. W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, iż dla ochrony przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę kobiety w okresie ciąży nie jest istotny termin wykazania stanu ciąży, lecz wyłącznie obiektywny stan rzeczy, istniejący w chwili wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę.

Zgodnie z postanowieniem
Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
z dnia 13 września 1979 roku sygn. akt
I PRN 84/79, kwestia zawiadomienia zakładu pracy o stanie ciąży już po rozwiązaniu umowy o pracę może mieć tylko znaczenie z uwagi na roszczenia pracownicy o wynagrodzenie za czas, w którym nie pracowała, nie zawiadomiwszy zakładu pracy o ciąży.

Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę z pracownicą w ciąży lub z pracownikiem w okresie urlopu rodzicielskiego będzie skuteczne (nastąpi skutek rozwiązania umowy), ale wadliwe (wzruszalne). W takiej sytuacji pracownikowi przysługuje prawo do wyboru żądania zgodnie z art. 45 § 3 Kodeksu pracy, tj. czy żąda przywrócenia do pracy, czy też odszkodowania. Jeśli pracownik podejmie pracę w wyniku przywrócenia do pracy, będzie mu przysługiwało wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy (art. 47 i art. 57 § 2 K.p.).

Reasumując, pracodawca może odmówić przywrócenia pracownika do pracy, ale wówczas, jeżeli pracownik wniesienie pozew do sądu i zażąda przywrócenia do pracy, a w toku postępowania sądowego zostaną potwierdzone okoliczności, że pracownik był objęty ochroną z art. 177 § 1 K.p., wówczas sąd stosownie do żądania pracownika orzeknie o przywróceniu pracownika do pracy lub o odszkodowaniu. Pracownik taki zgodnie z art. 47 K.p. będzie miał prawo także do żądania wynagrodzenia za cały okres pozostawiania bez pracy. 

Jarosław Olejarz

Radca prawny

Podstawa prawna:

[art. 177 § 1 K.p.]

[art. 45 § 3 K.p.]

{Art. 47 K.p.]