Premia regulaminowa w umowie o pracę

Zgodnie z art. 78 § 2 Kodeksu pracy, w celu określenia wynagrodzenia za pracę ustala się, wysokość oraz zasady przyznawania pracownikom stawek wynagrodzenia za pracę określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, a także innych (dodatkowych) składników wynagrodzenia, jeżeli zostały one przewidziane z tytułu wykonywania określonej pracy. Przepis ten określa zasady jakimi należy się kierować przy ustalaniu wynagrodzenia ze stosunku pracy. Jak wynika z jego treści, pracownikowi może być oprócz wynagrodzenia zasadniczego, przyznane wynagrodzenie dodatkowe, które może przybrać charakter premii, nagród lub różnego rodzaju dodatków (np. Stażowych, funkcyjnych itp.).

Zatem oprócz wynagrodzenia zasadniczego pracownikowi może przysługiwać dodatkowe wynagrodzenie w postaci np. premii. Premia przyznawana pracownikowi może mieć różny charakter, np. może być to premia tzw. uznaniowa lub regulaminowa. Premia uznaniowa, nawet jeżeli jest zawarta w umowie o pracę, nie stanowi roszczenia pracownika o jej wypłatę (jest to składnik wynagrodzenia tzw. nie roszczeniowy).  Premia taka w istocie stanowi swoistą nagrodę ustalaną i wypłacaną subiektywnie przez pracodawcę. Pracodawca może, ale nie musi pracownikowi taką premię przyznać.

W przypadku, gdy premia ta zostanie przyznana, wówczas po stronie pracownika powstaje roszczenie o jej wypłatę. Premia regulaminowa ma zasadniczo inny charakter, gdyż jest to wynagrodzenie, którego wysokość i zasady zostają z góry określone przez strony stosunku pracy. Prawo do wypłaty tej premii może wynikać z regulaminu wynagradzania (stąd jej nazwa jako premia regulaminowa) lub z treści samej umowy o pracę (w zakładzie pracy nie musi istnieć regulaminu premiowania czy wynagradzania wystarczy, że w umowie o pracę strony określą prawo do takiej premii a także zasady jej obliczania i wypłacania).

Premia taka winna być określona w sposób na tyle precyzyjny, aby pracownik mógł samodzielnie określić jej wysokość za dany okres (warunki muszą być skonkretyzowane i mierzalne).  Jeżeli chodzi o ustalenie warunków naliczenia i wypłaty takiego wynagrodzenia, to kwestia ta pozostawiona w ramach zasady swobody umów do wzajemnych ustaleń pomiędzy pracodawcą a pracownikiem (jeżeli zasady określa umowa o pracę), byle nie sprzeciwiało się to przepisom prawa lub zasadom współżycia społecznego.

Jeżeli chodzi natomiast o wypłatę wynagrodzenia za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, to zgodnie z art. 92 § 1 pkt. 1 kodeksu pracy, za czas takiej niezdolności pracownika trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu. Z przepisu tego wynika, że pracodawca może ustalić wynagrodzenie dla pracownika w przypadku niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Dotyczy to jednak tylko okresu 33 dni w ciągu roku, w którym wynagrodzenie z tego tytułu pracownik otrzymuje od pracodawcy. Po tym okresie odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.). W tym zakresie strony nie mogą modyfikować zapisów i pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości ustalonej zgodnie z tymi przepisami. Zgodnie z art. 42 ust. 1  tej ustawy, premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiące kalendarzowe, z których wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku.

Jarosław Olejarz

Radca prawny

Podstawa prawna:

[art. 78 § 2 K.p.]

[art. 92 § 1 pkt. 1 K.p.]

[art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.]