Adwokat z urzędu przysługiwać może także pokrzywdzonemu w sprawie karnej

Adwokat z urzędu dla pokrzywdzonego

Zgodnie z treścią art. 51 § 3 k.p.k. (kodeksu postępowania karnego), jeżeli pokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, jego prawa może wykonywać osoba, pod której pieczą pokrzywdzony pozostaje. Ponadto w każdej sprawie karnej pokrzywdzony ma prawo ubiegać się o pomoc adwokata lub radcy prawnego, który może być wyznaczony z urzędu. Prawo do domagania się ustanowienia pełnomocnika z urzędu wynika z odpowiedniego stosowania przepisów kodeksu postępowania cywilnego w tym zakresie – na podstawie art. 89 k.p.k. Zgodnie z treścią art. 117 § 1 i 2 k.p.c. (kodeksu postępowania cywilnego) osoba fizyczna, zwolniona od kosztów sądowych w całości lub części jak również niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego.

W drugim przypadku, gdy nie dochodziło do zwolnienia z kosztów sądowych (w sprawie karnej pokrzywdzony takich kosztów nie ponosi), konieczne jest złożenie wraz z wnioskiem o wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego oświadczenia, z którego wynika, że osoba ta nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Wniosek o wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego z urzędu należy złożyć do sadu, w którym sprawa się toczy lub w którym ma być wytoczona. Do wniosku powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru (wzór taki jest do pobrania m. in. na stronach naszego serwisu). Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny. W opisanym stanie faktycznym pokrzywdzony winien złożyć wniosek do sadu o ustanowienie pełnomocnika, który będzie pomagał Państwu w prowadzonym postępowaniu.

Obowiązek naprawienia szkody

W postępowaniu karnym osoba, która ma status pokrzywdzonego może zgodnie z treścią art. 46 § 1 k.k. (kodeksu karnego), wnosić o obowiązek naprawienia szkody. W razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości albo w części lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Ponadto zamiast obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia określonego powyżej sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego. Nawiązkę sąd orzeka w wysokości do 100.000 zł, natomiast obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienie nie są ograniczone kwotowo. Obecnie wprowadzono możliwość orzekania obowiązku naprawienia szkody także z urzędu. Dotąd ten środek karny orzekany być mógł jedynie na wniosek. Pokrzywdzony może domagać się naprawienia szkody w całości lub w części, może też określić sposób naprawienia szkody. Zgodnie z treścią art. 49a k.p.k. (kodeksu postępowania karnego), jeżeli nie wytoczono powództwa cywilnego, pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46 § 1 Kodeksu karnego (wniosek o naprawienie szkody).

Naszym zdaniem w opisanym stanie faktycznym pokrzywdzony winien złożyć wniosek o naprawienie szkody w postępowaniu karnym. Taki sposób dochodzenia roszczenia ma ten walor, że pokrzywdzony nie musi przeprowadzać postępowania dowodowego przed sądem, a także nie ponosi on żadnych opłat z tym związanych. Złożenie powództwa w sprawie cywilnej o naprawienie szkody wyłącza możliwość takiego wniosku w postępowaniu karnym, a tym samym istniałaby konieczność wszczynania sprawy na drodze cywilnej.
Co do przewlekłości postępowania, to trudno w opisanym stanie faktycznym nam się odnosić do tych kwestii. Niestety zarówno w postepowaniu karnym jak i postępowaniu cywilnym istnieje wiele możliwości wydłużania postępowania, zwłaszcza w przypadku składania przez oskarżonego (pozwanego w sprawie cywilnej) zwolnień lekarskich, które wskazują, że osoba ta nie może brać udziału w sprawie z uwagi na stan zdrowia. Jedyne co można w takim wypadku zrobić, to składać środki zaskarżenia (o ile istnieje taka możliwość), lub składać pisma, w których będą Państwo podważać brak możliwości udziału w sprawie oskarżonego wskazując, że np. jest on widziany w takim miejscu, w takim dniu itp.

Porady prawne / pomoc prawna
www.SerwisPrawa.pl