Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się dziedziczenia

Uprawnionymi do zachowku nie są zstępni, małżonek i rodzice, którzy zrzekli się dziedziczenia (art. 1049 § 2 k.c.), odrzucili spadek (art. 1020 k.c.), zostali uznani za niegodnych dziedziczenia (art. 928 § 2 k.c.), a także wydziedziczeni (art. 1008 k.c.). Ponieważ wymienione osoby są traktowane tak jakby nie dożyły otwarcia spadku, przeto - zgodnie z regułami dziedziczenia - w ich miejsce wstępują odpowiednio zstępni tychże. Należy zaznaczyć, że zgodnie jednakże z treścią art. 1049 § 1 k.c. zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej.

 

Z powyższych przepisów wynika, że nie może Pan żądać zachowku po zmarłym ojcu, skoro zrzekł się Pan dziedziczenia. Jednakże zgodnie z treścią art. 991 k.c. może Pan żądać zachowku po zmarłej matce, skoro dziedziczenie nastąpiło na podstawie testamentu, a Pan nie został jako uprawniony powołany do dziedziczenia na jego podstawie. Jeżeli zatem jako uprawniony do otrzymania spadku po zmarłej matce nie otrzymał Pan należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje Panu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Należy jednak zaznaczyć, że spadkobierca może powołać się na zarzut przedawnienia i odmówić spełnienia świadczenia o zachowek. Jak wynika z treści art. 1007 § 1 k.c. roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów i poleceń przedawniają się z upływem lat trzech od ogłoszenia testamentu. Jest to uprawnienie spadkobiercy z którego może on skorzystać, odmawiając spełnienia świadczenia o zachowek.