Zabezpieczenie w sprawach o alimenty
W myśl art. 753 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego w sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. Sąd przed wydaniem postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia nie jest zobowiązany do wysłuchania drugiej strony, ponieważ jak wskazuje przepis art. 735 tejże ustawy wniosek o zabezpieczenie roszczenia sąd rozpatruje na posiedzeniu niejawnym. Zasadniczo w trakcie takiego posiedzenia sąd nie prowadzi rozprawy i nie przesłuchuje stron. Zatem należy stwierdzić, że sąd wydaje postanowienie opierając się jedynie na podstawie wniosku, w którym wnioskodawca/wnioskodawczyni uprawdopodobni istnienie roszczenia o alimenty. Następnie, sąd z urzędu doręcza stronom odpis postanowienia o zabezpieczeniu.
Uprawdopodobnienie roszczenia o alimenty
W sprawie dotyczącej wydania postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia o alimenty, podstawę zabezpieczenia stanowi jedynie uprawdopodobnienie roszczenia. Zgodnie z art. 243 kodeksu postępowania cywilnego, zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu. Uprawdopodobnieniem może być np. oświadczenie na piśmie, w którym wnioskodawca wskaże ile wydaje pieniędzy na utrzymanie dziecka.
Postanowienie o zabezpieczeniu roszczenia o alimenty
Jak już zostało wskazane, w sytuacji, gdy sąd udzieli zabezpieczenia roszczenia o alimenty, to następnie postanowienie w tym przedmiocie zostaje doręczone z urzędu obu stronom. Obowiązek doręczenia postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia o alimenty istnieje zarówno w sytuacji, gdy zostało wydane na posiedzeniu niejawnym, jak i na rozprawie. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, które zostało wydane na posiedzeniu niejawnym sąd doręcza stronom z uzasadnieniem.
Czy sąd może zabezpieczyć roszczenie o alimenty z datą wcześniejszą niż data wydania postanowienia?
Tak, jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 5 lipca 1995 r. (sygn. akt III CZP 86/95): sąd wydając w czasie trwania procesu rozwodowego postanowienie o obowiązku przyczyniania się jednego z małżonków do zaspokojenia potrzeb rodziny (art. 443 § 1 k.p.c.) może ustalić wcześniejszą datę realizacji tego obowiązku, niż data postanowienia.
Nie zgadzam się z wydanym postanowieniem o zabezpieczenia roszczenia o alimenty – co mogę zrobić?
W sytuacji, gdy nie zgadzasz się z wydanym przez sąd postanowieniem w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia o alimenty, bo np. uważasz, wskazana przez sąd kwota jest zbyt wysoka – to możesz złożyć na nie zażalenie do sądu drugiej instancji w terminie tygodnia od doręczenia postanowienia. Zazwyczaj postanowienie wydawane jest w związku z wniesieniem powództwa o rozwód, co oznacza, że postanowienie w tym przedmiocie wydaje sąd okręgowy. Wówczas zażalenie wnosisz do sądu apelacyjnego, ale za pośrednictwem sądu okręgowego. Musisz liczyć się z tym, że jest to ostatnia droga odwoławcza, bowiem jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 8 kwietnia 1997 r:. od postanowień wydanych przez sąd drugiej instancji w wyniku rozpoznania zażalenia skarga kasacyjna nie przysługuje.
Jednakże, warto także wiedzieć, że fakt, iż sąd udzielił zabezpieczenia nie oznacza, że taki stan rzeczy pozostanie już na cały okres trwania postępowania rozwodowego. W przypadku, gdy małżonkowie walczą o ustalenie winy rozkładu pożycia małżeńskiego, a postępowanie przedłuża się – mogą wydarzyć się różne sytuacje, np. sytuacja materialna drugiej strony może ulec znacznej poprawie. Wówczas, gdy odpadnie lub zmieni się przyczyna udzielenia zabezpieczenia obowiązany może w każdym czasie żądać uchylenia lub zmiany prawomocnego postanowienia, którym udzielono zabezpieczenia.
Podstawa prawna:
art. 735, art. 753 Ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r., nr 43 poz. 296),
art. 133 Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r., nr 9 poz. 59)
