Zawarcie małżeństwa wyznaniowego reguluje również Ustawa z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r, Nr 9, poz. 59 ze zm.). Aby jednak doszło do zawarcia takiego małżeństwa trzeba wcześniej załatwić wszystkie niezbędne formalności. Przygotowania formalne należy zacząć załatwiać co najmniej 3 miesiące przed planowanym terminem ślubu. Oczywiście większość par robi to jednak znacznie wcześniej. Warto wiedzieć, że Kościół katolicki szykuje wręcz rewolucyjne zmiany w zakresie zawierania małżeństw kościelnych. Formalności w USC
W Urzędzie Stanu Cywilnego narzeczeni muszą uzyskać zaświadczenie o braku okoliczności wykluczających zawarcie związku małżeńskiego. Do uzyskania tego zaświadczenia konieczne jest przedłożenie dowodu osobistego, skróconego odpisu aktu urodzenia oraz pisemnego zapewnienia o nieistnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Osoba rozwiedziona musi dołączyć skrócony odpis aktu małżeństwa z informacją o rozwodzie a osoba owdowiała akt zgonu małżonka. W przypadku, gdy małżeństwo chcą zawrzeć osoby niepełnoletnie niezbędna jest również zgoda sądu rodzinnego na zawarcie związku małżeńskiego. Należy pamiętać, że takie zaświadczenie jest ważne tylko 3 miesiące.
Formalności w kancelarii parafialnej
Przed zawarciem związku małżeńskiego narzeczeni powinni zgłosić się do parafii stałego lub tymczasowego miejsca zamieszkania jednego z nich. Muszą przedstawić swoje świadectwa chrztu wystawione nie wcześniej niż przed trzema miesiącami. Na świadectwach chrztu powinny widnieć informacje dotyczące przyjęcia sakramentu bierzmowania i ewentualnego zawarcia małżeństwa. W przypadku wdowców konieczne jest dodatkowo świadectwo zgonu zmarłego współmałżonka. Osoba, której małżeństwo zostało uznane za nieważne musi przedstawić orzeczenie sądu kościelnego a osoba po rozwodzie cywilnym – wyrok rozwodowy. Oczywiście trzeba dostarczyć również dowody osobiste oraz dane świadków ślubu. Do uzyskania ślubu kościelnego konieczne jest również uczestnictwo w naukach przedmałżeńskich oraz wizyty w poradni rodzinnej.
Protokół przedślubny
Na miesiąc przed planowanym ślubem, na podstawie rozmowy z narzeczonymi oraz przedstawionych dokumentów, spisuje się protokół przedślubny oraz rozpisuje tzw. zapowiedzi przedślubne. Zapowiedzi są wygłaszane w parafiach obojga przyszłych małżonków przez dwa tygodnie. W przypadku, gdy należą oni do dwóch różnych parafii zawiadomienie o zapowiedziach oraz prośbę o nie w drugiej parafii muszą złożyć sami. Uroczystość zawarcia związku małżeńskiego odbywa się zwykle tam, gdzie sporządzono protokół przedślubny. Jeżeli przyszli małżonkowie pragną wziąć ślub w innym miejscu, mogą to zrobić po uzyskaniu przez proboszcza zgody, czyli tzw. licencji. Dokument ten jest jednak wystawiany dopiero po odbyciu kursu małżeńskiego i wizyt w rodzinnej poradni oraz po wygłoszeniu zapowiedzi.
Akt zawarcia małżeństwa
Przed samą ceremonią należy dostarczyć zaświadczenia o dwóch spowiedziach, jednej odbytej po spisaniu protokołu a drugiej na dzień przed ślubem. W dniu ślubu narzeczeni podpisują zgodę na skutki cywilno-prawne małżeństwa konkordatowego i w ten sposób potwierdzają wolę wywarcia skutków cywilnych małżeństwa kanonicznego. Dokument podpisują także świadkowie a po zawarciu małżeństwa także duchowny. Po zawarciu związku małżeńskiego duchowny sporządza zaświadczenie stwierdzające, że oświadczenia zostały złożone w jego obecności. Zaświadczenie to podpisują duchowny, małżonkowie i dwaj pełnoletni świadkowie obecni przy złożeniu tych oświadczeń. W terminie 5 dni od dnia zawarcia związku małżeńskiego duchowny przekazuje do urzędu stanu cywilnego sporządzone przez niego zaświadczenie wraz z zaświadczeniem sporządzonym przez kierownika urzędu stanu cywilnego. Jeżeli zachowanie tego terminu nie jest możliwe z powodu siły wyższej, bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas trwania przeszkody.
Przy obliczaniu biegu terminu nie uwzględnia się dni uznanych ustawowo za wolne od pracy. Na podstawie tych dokumentów zostaje sporządzony akt małżeństwa. Po około 10 dniach od daty zawarcia związku małżeńskiego można odebrać w USC odpisy skróconych aktów małżeństwa.
Szykują się zmiany w Kościele katolickim
Już niedługo uzyskanie ślubu kościelnego nie będzie już takie proste, Kościół katolicki planuje bowiem wprowadzić ogromne zmiany w tym zakresie. Przede wszystkim staż narzeczeński przed ślubem nie może być krótszy niż kilka lat. Pary, które będą chciały wstąpić w związek małżeński mają aż przez pół roku uczęszczać na kursy przedmałżeńskie. Obowiązkowe nauki przedmałżeńskie mają obejmować np. wykłady z etyki seksualnej, komunikacji i dialogu. Planowane jest również wprowadzenie wspólnej spowiedzi przyszłych małżonków. Badaniem narzeczonych mają zajmować się wyznaczeni przez diecezje psychiatrzy, psychologowie i lekarze. Przyszli małżonkowie powinni również spodziewać się większej liczby intymnych pytań, np. na temat doświadczeń seksualnych, uzależnień, czy przebytych chorób wenerycznych. Kobiety w ciąży mogą zostać niedopuszczone do przyjęcia sakramentu małżeństwa. Władze kościelne planują też wprowadzenie zmiany w nauczaniu dzieci na lekcjach religii, by od najmłodszych lat szkolić je w temacie małżeństwa. Decyzja o wprowadzeniu tych zmian ma zapaść ostatecznie 30 maja w Mediolanie podczas zjazdu poświęconego rodzinie.
