Tablet, laptop czy quad – takie prezenty komunijne, o dużej wartości, nie są może normą, ale z pewnością otrzymuje je wiele dzieci przystępujących do Pierwszej Komunii Świętej. Upominki z tej okazji są formą darowizny od bliskiej lub dalszej rodziny oraz przyjaciół. A darowizny – przynajmniej z formalnego punktu widzenia – mogą być opodatkowane lub w niektórych sytuacjach powinny być przynajmniej zgłoszone do urzędu skarbowego. Konieczność ewentualnej zapłaty podatku lub zgłoszenia zależy od wartości darowizny oraz od więzów, jakie łączą dziecko z osobą, która je obdarowuje.
Najbliższa rodzina
W tzw. grupie zerowej (zaliczają się do niej: małżonek, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, rodzeństwo, ojczym i macocha) podatku od darowizny nie trzeba w ogóle płacić – niezależnie od jej kwoty. Jeśli jednak wartość darowizny w ciągu ostatnich 5 lat przekroczy 9 637 zł, trzeba ją zgłosić fiskusowi – mamy na to 6 miesięcy (małoletnie dziecko nie może tego zrobić samodzielnie, dlatego zgłoszenia w jego imieniu powinien dokonać rodzic). Należy również pamiętać, że jeśli darowizna to po prostu określona kwota pieniędzy, powinny one zostać przelane na konto lub przekazem pocztowym – jeśli pieniądze zostaną przekazane z ręki do ręki, „w kopercie”, a kwota przekracza wspomniany wcześniej limit, zwolnienie z podatku nie przysługuje nawet w najbliższej rodzinie. Jeśli darowizna nie zostanie zgłoszona do urzędu skarbowego w terminie lub nie zostanie przekazana na konto lub przekazem, osoby zaliczające się do grupy zerowej muszą zapłacić podatek w takiej wysokości, jaki obowiązuje w pierwszej grupie podatkowej (patrz ramka). Należy także zwrócić uwagę, że w grupie zerowej nie ma synowej, zięcia oraz teściów – w tym przypadku otrzymane od nich darowizny nie będą opodatkowane do kwoty 9 637 zł.
Grupa „0” – małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha;
I grupa podatkowa – małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie;
II grupa podatkowa – zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
III grupa podatkowa – pozostali.
Dalsza rodzina i znajomi
Dalsza rodzina, czyli na przykład ciocie i wujkowie, zaliczają się do II grupy podatkowej (dla nich kwota wolna od podatku to 7 276 zł), natomiast prezenty od znajomych muszą zmieścić się w limicie 4 902 zł. Trzeba jednak mieć na uwadze, że należy zsumować wartość darowizn otrzymanych w ciągu ostatnich 5 lat.
Limity darowizn wolnych od podatku (wszystkie dotyczą zsumowanych darowizn z 5 lat):
- 9 637 zł w przypadku nabywców z I grupy podatkowej,
- 7 276 zł w przypadku nabywców z II grupy podatkowej,
- 4 902 zł w przypadku nabywców z III grupy podatkowej.
Darowizny do tych kwot nie wymagają zgłoszenia do urzędu skarbowego i opodatkowania.
Z przepisów podatkowych wynika więc, że teoretycznie w niektórych sytuacjach fiskus miałby prawo pobrać podatek od prezentów komunijnych, ale w praktyce – tylko tych wyjątkowo drogich i otrzymanych od dalszej rodziny lub osób znajomych.
Agata Szymborska-Sutton, Tax Care
