Obowiązujące przepisy
W chwili obecnej zasady i tryb kształtowania cen towarów i usług, sposoby informowania o cenach określonych towarów i usług oraz skutki nieprzestrzegania uregulowań w przedmiotowym zakresie reguluje Ustawa z dnia 5 lipca 2001r. o cenach (Dz. U. z 2013r., poz. 385). Ustawa ta zawiera jednak przepisy nakładające na przedsiębiorców obligatoryjne obowiązki w zakresie informowania o cenach towarów i usług, które w wielu przypadkach są bardzo trudne w realizacji. Na przedsiębiorcy ciążą obowiązki informacyjne w zakresie oznaczania towarów ceną (w sposób bezpośredni na towarze albo na opakowaniu towaru oraz uwidaczniania cen rozumianych jako ceny sprzedaży towarów i usług i cen jednostkowych (rozumianych jako podstawowe) towarów i usług. Ceny uwidaczniane są zazwyczaj na wywieszkach cenowych umieszczonych przy towarach albo w cennikach (zestawieniach cen). Jak podkreślają projektodawcy, naklejanie cen na poszczególne towary albo jednostkowe opakowania, w których je umieszczono (tzw. metkowanie) zwiększa zaangażowanie personelu sklepu, a w konsekwencji przyczynia się do wzrostu cen, który jest rezultatem wykonywania dodatkowych, czasochłonnych czynności. Co istotne, taki obowiązek nie dotyczy już wielu produktów, np. towarów o małych gabarytach, roślin, żywych zwierząt, żywności sprzedawanej luzem, materiałów budowlanych sprzedawanych w dużych ilościach, czy też niektórych towarów, których cena nie przekracza 5.-zł. Ponadto duże podmioty handlowe (hipermarkety i supermarkety) w praktyce nie stosują obowiązkowego naklejania ceny na produkcie, gdyż dysponują systemami umożliwiającymi stosowanie na ich oznaczanie kodów kreskowych. Indywidualne oznaczanie ceną towaru jest szczególnie uciążliwe dla mikroprzedsiębiorców, które nie mają takich systemów umożliwiających oznaczanie towarów kodami kreskowymi.
Koniec z obowiązkowym metkowaniem towarów
Głównym celem projektowanej ustawy ma być redukcja obowiązków informacyjnych w zakresie cen towarów i usług. W związku z tym proponuje się wprowadzenie rozwiązań bardziej przyjaznych przedsiębiorcy i klientowi, np. stosowanie wywieszek cenowych lub form elektronicznych (cenniki elektroniczne). Wywieszka będzie musiała przedstawiać cenę za sztukę towaru oraz cenę jednostkową. Cena towaru będzie musiała być wyeksponowana w taki sposób, aby kupujący nie miał żadnej wątpliwości co do jej wysokości i prawdziwości, czyli aby nie musiał zadawać sprzedawcy dodatkowych pytań. Powinno to być określone w przepisach wykonawczych do ustawy. Obowiązek bezpośredniego oznaczenia ceną w dalszym ciągu ma dotyczyć np. papierosów lub tytoniu do palenia. Przewiduje się również wprowadzenie różnych zmian o charakterze porządkującym. Zdaniem projektodawców, efektem uproszczenia prawa cenowego będzie redukcja nadmiernych obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw handlowych, bez naruszenia interesów ekonomicznych konsumentów, wynikających z przysługującego im prawa do jasnych, jednoznacznych informacji o cenach produktów. Zmiany mają przyczynić się również do większej elastyczności cen, a nawet ich obniżenia oraz redukcji kosztów działalności handlowej.
Dodatkowe uprawnienie dla konsumenta
Dodatkowo projektowana ustawa przyznaje konsumentowi prawo do żądania sprzedaży towaru lub usługi po cenie dla niego najkorzystniejszej w sytuacji, gdy pojawią się jakiekolwiek rozbieżności czy wątpliwości co do ceny za oferowany towar lub usługę. Ponadto przewiduje się, że Inspekcja Handlowa będzie mogła nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości do 20.000,-zł w przypadku, gdy nie będzie on uwidaczniał cen zgodnie z przepisami ustawy. Jeżeli zaś przedsiębiorca nie będzie wykonywał tych obowiązków co najmniej trzykrotnie w ciągu roku, kara będzie mogła wynieść nawet 40.000,-zł.
