- Reklama -
czwartek, 14 marca 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoPraca na czarno

    Praca na czarno

    W sytuacji, gdy inspektor pracy stwierdzi brak umowy o pracę na piśmie, czyli niepotwierdzenie pracownikowi takiej umowy w formie pisemnej – najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, to zgodnie z art. 281 pkt 2 w związku z art. 29 § 2 Kodeksu pracy – nakłada na osobę odpowiedzialną mandat karny. Wysokość mandatu może oscylować w granicach od 1.000 do 2.000 zł, wyjątkowo – w razie tzw. recydywy, o której mowa w art. 96 § 1b Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia – może on sięgnąć 5000 zł. Inspektor ma również prawo, zamiast stosowania postępowania mandatowego, skierować wniosek o ukaranie do sądu, który orzeka grzywnę do 30.000 zł.
    Brak zgłoszenia osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego nie jest wykroczeniem sankcjonowanym przez organy Państwowej Inspekcji Pracy. W przypadku stwierdzenia takiej sytuacji inspektor pracy powiadamia właściwy urząd, tj. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który wdraża stosowną procedurę. Warto wspomnieć, że na mocy art. 98 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.), kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika, nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane bądź nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie – podlega karze grzywny do 5.000 zł.
    Należy jednak podkreślić, że niedopełnienie obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego może zostać przez inspektora pracy potraktowane także jako wykroczenie z art. 122 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, czyli jako niezgłoszenie wymaganych danych mających wpływ na wymiar składek na Fundusz Pracy. Podstawa wymiaru składek na ten fundusz oraz na ubezpieczenie społeczne – emerytalne i rentowe jest – co do zasady – taka sama i dotyczy ich to samo zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego. W takiej sytuacji inspektor składa wniosek o ukaranie do sądu, a osobie odpowiedzialnej grozi kara grzywny od 3.000 do 5.000 zł. Niezależnie od powyżej wymienionych konsekwencji dotyczących wykroczeń, inspektor pracy kieruje wystąpienie do podmiotu kontrolowanego, w którym zobowiązuje go do usunięcia nieprawidłowości, względnie do respektowania odpowiednich przepisów.
    Właściwy organ Państwowej Inspekcji Pracy, czyli inspektor pracy lub okręgowy inspektor pracy, zawiadamia o naruszeniu przepisów prawa właściwe organy, a w szczególności urząd kontroli skarbowej – o naruszeniu przepisów prawa podatkowego (art. 37 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o PIP, Dz.U. Nr 89, poz. 589 ze zm.). Wiąże się to z tym, iż zatrudnienie „na czarno” wiąże się też zwykle z nieodprowadzaniem należności podatkowych. Natomiast – zgodnie z art. 119 ust. 2 w związku z art. 74 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – bezrobotny, który podjął zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą bez powiadomienia o tym właściwego powiatowego urzędu pracy, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 zł. Ponadto o ujawnieniu w kontrolowanym zakładzie określonych osób pracujących „na czarno” inspektor pracy zawiadamia urząd kontroli skarbowej. W takim przypadku zachodzi bowiem podejrzenie naruszenia przepisów prawa podatkowego – w postaci nieodprowadzania podatku dochodowego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami stosowne obowiązki – zawarcia umowy o pracę na piśmie, dokonania zgłoszenia do ZUS – spoczywają wyłącznie na pracodawcy. Dlatego też nie ma konsekwencji karnych dla osoby zatrudnionej za wykonywanie pracy pomimo nieposiadania umowy o pracę zawartej w formie pisemnej lub bez zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego.
    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE