Dotychczas obowiązujące przepisy umożliwiały podejmowanie pracy bez obowiązku posiadania zezwolenia na pracę w okresie do trzech miesięcy w ciągu kolejnych sześciu miesięcy. Zarówno w dotychczas obowiązującym, jak i w nowym brzmieniu przepisu, łączny okres wykonywania pracy w Polsce wynosi sześć miesięcy w roku. Różnica polega jedynie na tym, iż nowa regulacja dopuszcza możliwość przepracowania tego okresu w sposób ciągły, natomiast obecnie pomiędzy trzymiesięcznymi okresami pracy musiała nastąpić trzymiesięczna przerwa w zatrudnieniu. Wynika to z potrzeby dostosowania postanowień rozporządzenia do zmian dokonanych w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694, z późn. zm.) oraz wymogów wspólnej polityki wizowej państw strefy Schengen, nakładających obowiązek pełnego stosowania przepisów Unii Europejskiej w zakresie problematyki wizowej. Potrzebę dokonania zmian uzasadniają w szczególności postanowienia ustawy o cudzoziemcach uznające wizy z prawem do pracy za kategorię wiz krajowych, co powoduje, że wizy tego rodzaju uprawniają według ustawy do pobytu wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz regulacje prawne Schengen (Konwencja Wykonawcza z dnia 19 czerwca 1990 r. do Układu Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. między Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluxu, Republiki federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach oraz Wspólna Instrukcja Konsularna), które zobowiązują państwa będące stronami tego porozumienia do wydawania wiz jednolitych co do zasady cudzoziemcom, którzy ubiegają się o pobyt nieprzekraczający 3 miesięcy.
Nowelizacja przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców
Pracodawca, który zamierza zatrudnić Ukraińca, Białorusina lub Rosjanina nadal będzie miał obowiązek zarejestrowania oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi w powiatowym urzędzie pracy właściwym dla siedziby lub miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Należy przypomnieć, iż procedura rejestracji odbywa się w trakcie jednorazowej, krótkiej wizyty w powiatowym urzędzie pracy i jest bezpłatna zarówno dla składającego oświadczenie jak i cudzoziemca. Zarejestrowane oświadczenie jest podstawą do uzyskania przez cudzoziemca w polskiej placówce dyplomatyczno – konsularnej w kraju jego stałego pobytu wizy pobytowej, uprawniającej do wykonywania pracy. Przepis ma charakter pilotażowy, a jego stosowanie przewidziane jest do 31 grudnia 2009 r. Ewentualne przedłużenie okresu obowiązywania nastąpi po dokonaniu analizy skuteczności wprowadzonej regulacji.
Dotychczas obowiązujący przepis nowelizowanego rozporządzenia powoduje, że dla trzymiesięcznego okresu zatrudnienia będzie mogła być wydana przez konsula wiza krajowa na okres nieprzekraczający trzech miesięcy – co patrząc przez pryzmat regulacji prawnych Schengen powinno mieć miejsce w tylko wyjątkowych okolicznościach. Biorąc pod uwagę zainteresowanie obywateli sąsiednich państw pracą w naszym kraju oraz przeważającym charakterem tej pracy – np. prace sezonowe w rolnictwie i budownictwie – wskazane jest, aby umożliwić uzyskiwanie wiz w celu wykonywania pracy w oparciu o kryteria, które obowiązują dla wiz krajowych.
