- Reklama -
wtorek, 23 kwietnia 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoOskarżyciel posiłkowy nie może działać na korzyść oskarżonego

    Oskarżyciel posiłkowy nie może działać na korzyść oskarżonego

    Sąd odwoławczy powziął wątpliwość, czy jest to dopuszczalne, i przedstawił pytanie prawne Sądowi Najwyższemu:
    „Czy wniesienie apelacji na korzyść oskarżonego, przez oskarżyciela posiłkowego – podmiot określony w art. 49 § 3 k.p.k., tj. zakład ubezpieczeń, w ramach przysługującego mu gravamen, jest niedopuszczalne z mocy ustawy w rozumieniu art. 429 § 1 k.p.k.?”
    Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały.
     
    Sąd Najwyżs co prawda odpowiedzi odmówił, ale w uzasadnieniu wskazał, że:
    Oskarżyciel posiłkowy – z braku gravamen – nie ma uprawnienia do zaskarżania rozstrzygnięć na korzyść oskarżonego.
    Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2008 roku, sygn. akt I KZP 21/08
     
    Gravamen jest to wynikający z prawa karnego procesowego obowiązek wskazania w skardze rewizyjnej, że rozstrzygnięcie sądu narusza prawa odwołującego się lub, że szkodzi jego interesom. Gravamen nie musi być wykazywany przez oskarżyciela publicznego, gdyż działa on w interesie społecznym.
     
    W sytuacji, gdy oskarżony zostanie skazany, to wówczas zakład ubezpieczeń będzie zobowiązany do wypłaty odszkodowania pokrzywdzonemu, czyli pasażerowi. Pojawiło się pytanie, czy to jest gravamen. Sąd Najwyższy przypomniał, ze z samej istoty interesu prawnego oskarżyciela posiłkowego wynika, że może on podejmować czynności procesowe tylko na niekorzyść oskarżonego. Dlatego też nie ma uprawnienia do zaskarżania rozstrzygnięć na korzyść oskarżonego.
     
    Także przystępujący do procesu w charakterze oskarżyciela posiłkowego – pisze SN – zakład ubezpieczeń, jest stroną procesu, która – co do zasady – „realizuje funkcję ścigania w sferze oskarżenia”. Skoro jednak, zgodnie z art. 53 k.p.k., oskarżyciel posiłkowy może działać obok oskarżyciela publicznego, a ten w pewnych przypadkach może podejmować działania także korzystne z punktu widzenia interesów oskarżonego, to aktualne pozostaje pytanie, czy oskarżyciel posiłkowy może działać obok oskarżyciela publicznego tylko wówczas, gdy podejmuje on działania na niekorzyść oskarżonego, czy także wówczas, gdy działa on na korzyść oskarżonego. W przypadku braku woli ścigania oskarżonego, oskarżyciel posiłkowy może natomiast w każdej chwili odstąpić od oskarżenia. Nie może natomiast skarżyć wyroku na korzyść oskarżonego – takie uprawnienie ma jedynie oskarżyciel publiczny, który nie tylko realizuje funkcję ścigania, ale też dąży do sprawiedliwego rozstrzygnięcia. Jemu przepis art. 425 § 4 k.p.k. wyraźnie przyznaje prawo do skarżenia orzeczeń także na korzyść oskarżonego. Brak jest natomiast podobnego przepisu w odniesieniu do oskarżyciela posiłkowego.
     
    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE