Warunkowe umorzenie postępowania karnego stanowi instytucje prawa karnego, która umożliwia w wyjątkowej sytuacji umorzenie postępowania karnego, mimo ustalenia, że sprawca popełnił przestępstwo i nie zachodzą okoliczności wyłączające jego winę lub karalność. Instytucja ta stosowana jest warunkowo, gdy sprawca nie był wcześniej karany za przestępstwo umyślne. Warunkowe umorzenie postępowania karnego nie stanowi ukarania, skazania sprawcy. W stosunku do oskarżonego stosuje się wyjątkowo tą instytucję, która stanowi poddanie go próbie.
Warunki warunkowego umorzenia postępowania karnego
Zgodnie z treścią art. 66 § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. W przypadku, gdy prokurator dochodzi do wniosku, że spełnione są przesłanki z kodeksu karnego dotyczące warunkowego umorzenia, nie kieruje aktu oskarżenia do sądu, a zamiast aktu oskarżenia wnosi wniosek o warunkowe umorzenie postępowania.
Wyłączenie zastosowanie warunkowego umorzenia
Zasadniczo warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności. Jednakże w wypadku gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, warunkowe umorzenie może być zastosowane do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania
Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego jest substytutem aktu oskarżenia. Wniosek taki przygotowuje i kierowany na posiedzenie sądowe prokurator. Sąd co do zasady nie jest związany wnioskiem prokuratora o warunkowe umorzenie postępowania karnego. Rozpoznając wniosek o warunkowe umorzenie sąd wydaje wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne. Oskarżony ma prawo sprzeciwić się wnioskowi o warunkowe umorzenie postępowania, wówczas, sprawa kierowana jest na rozprawę, a wniosek taki zastępuje akt oskarżenia. Oskarżony wnioskowi takiemu będzie sprzeciwiał się wówczas, gdy będzie domagał się uniewinnienia. Jeżeli będzie wniesiony sprzeciw oskarżonego co do umorzenia warunkowego, prokurator musi uzupełnić ten wniosek o listę osób, których wezwania na rozprawę żąda oraz o inne dowody, które potwierdzają fakt popełnienia przez oskarżonego przestępstwa. Jeżeli zachodzą wątpliwości co do sprzeciwu oskarżonego, to należy skierować sprawę na rozprawę.
J/O
