- Reklama -
środa, 27 marca 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoNa czym polega i jakie niesie skutki porzucenie rzeczy z zamiarem wyzbycia...

    Na czym polega i jakie niesie skutki porzucenie rzeczy z zamiarem wyzbycia się własności

    Brzmienie regulacji ustawowej

    Zgodnie z przepisem art. 180 k.c. właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci.


    Istota porzucenia rzeczy z zamiarem wyzbycia się własności

    Polskie sądownictwo powszechne może pochwalić się przykładami spraw, które w istocie pod względem materialnoprawnym oparte są na regulacji art. 180 k.c.

    Stosownie do art. 180 k.c. właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci. Porzucenie rzeczy ruchomej powoduje utratę własności i przekwalifikowanie rzeczy porzuconej do kategorii rzeczy niczyich. Wymaga to łącznego spełnienia dwóch przesłanek, a mianowicie faktycznej czynności porzucenia rzeczy oraz wyrażenia zamiaru wyzbycia się własności. Mimo istniejących w nauce prawa sporów uprawniona wydaje się – według orzecznictwa – teza, że czynność porzucenia rzeczy ruchomej ma charakter jednostronnej realnej czynności prawnej rozporządzenia rzeczą.

    Zamiar wyzbycia się własności może być wyraźnie ujawniony przez właściciela albo też wynikać z jego zachowania się na tle okoliczności, w jakich rzecz została porzucona (np. w razie pozostawienia jej w miejscu przeznaczonym na gromadzenie odpadków). Nie ma natomiast podstaw do przyjęcia, że sam brak zainteresowania się rzeczą ruchomą pozostawioną w dowolnym miejscu jest równoznaczny ze spełnieniem przesłanek wymaganych przez art. 180 k.c., gdyż nie sposób doszukiwać się w takim działaniu wyrażenia zamiaru wyzbycia się własności. Nawet jeśli uznać, że faktyczna czynność porzucenia rzeczy oraz wyrażenie zamiaru wyzbycia się własności nie muszą pozostawać z sobą w bliskim związku czasowym, to skutek w postaci utraty własności następuje z momentem spełnienia drugiej z wymienionych przesłanek. Porzucenie rzeczy wymaga wyzbycia się jej posiadania przez właściciela w sposób umożliwiający zawładnięcie nią każdemu. Nie może więc w zasadzie stanowić porzucenia przeniesienie władania rzeczą na określoną osobę (por. uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z 21 marca 2012 r., sygn. akt: VI Ga 47/12).

    Zawłaszczenie niczyjej rzeczy ruchomej

    Zawłaszczenie ruchomej rzeczy niczyjej może być etapem następującym po porzuceniu jej z zamiarem wyzbycia się prawa własności. Własność ruchomej rzeczy niczyjej nabywa się przez jej objęcie w posiadanie samoistne (zob. art. 181 k.c.). Jest to zatem – jak określa się w literaturze prawa rzeczowego – typowe zawłaszczenie rzeczy, zawłaszczenie prawnie dopuszczalne. Skutek prawnorzeczowy następuje tu na drodze zawładnięcia rzeczą w intencji uzyskania własności (por. E. Gniewek, Prawo rzeczowe, Warszawa 2008, C. H. Beck, wyd. 7, s. 97).
    Objęcie rzeczy w posiadanie jest czynnością faktyczną, a nie czynnością prawną. Posiadanie jest władztwem faktycznym nad rzeczą, które nie przesądza jeszcze o istnieniu tytułu prawnego. W literaturze przedmiotu podnosi się, że ze względu na charakter objęcia rzeczy ruchomej w posiadanie, własność rzeczy niczyjej może nabyć również osoba niemająca zdolności do czynności prawnych (por. B. Ziemianin, K. A. Dadańska, Prawo rzeczowe, Warszawa 2008, Wolters Kluwer Polska, wyd. 2, s. 64).

    Podstawa prawna

    Art. 180, art. 181 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r., poz. 121).

    Orzecznictwo

    Wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z 21 marca 2012 r., sygn. akt: VI Ga 47/12.

    Literatura

    E. Gniewek, Prawo rzeczowe, Warszawa 2008, C. H. Beck, wyd. 7.
    B. Ziemianin, K. A. Dadańska, Prawo rzeczowe, Warszawa 2008, Wolters Kluwer Polska, wyd. 2.
     

    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE