- Reklama -
czwartek, 25 kwietnia 2024
- Reklama -
Więcej

    Odwołanie darowizny

    Darowizna niewykonana

    Warto wiedzieć, że darczyńca może odwołać darowiznę jeszcze niewykonaną, jeżeli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny spowodowałoby uszczerbek dla jego własnego utrzymania lub uszczerbek dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Darowizna jest niewykonana w przypadku, gdy została zawarta odpowiednia umowa ale świadczenie do jakiego zobowiązywała nie zostało zrealizowane. Co ważne, zmiana majątkowa na niekorzyść darczyńcy musi być istotna i nagła a wartość lub rodzaj przedmiotu darowizny uniemożliwi mu normalne życie (np. zakup leków, jedzenia, utrzymanie domu czy spłatę kredytu) oraz nie pozwoli na utrzymanie najbliższych członków rodziny. 

    Darowizna wykonana

    Należy pamiętać, że darczyńca nie ma prawa odwołać darowizny ze względu na niedostatek w sytuacji, gdy została ona wykonana. Może on natomiast domagać się od obdarowanego środków utrzymania, odpowiadających jego usprawiedliwionym potrzebom a także ciążącym na nim obowiązkom alimentacyjnym. Obowiązek ten jest ograniczony do istniejącego jeszcze wzbogacenia. Natomiast obdarowany może zwolnić się z tego obowiązku, zwracając wartość wzbogacenia.

    Rażąca niewdzięczność obdarowanego

    Odwołania zarówno wykonanej, jak i niewykonanej darowizny  można dokonać jeżeli obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. W tym jednak przypadku jest to ograniczone terminem, można bowiem zrobić tylko w przeciągu roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o rażącej niewdzięczności obdarowanego. Trzeba mieć na uwadze, że czyn lub zaniechanie, będące przejawem rażącej niewdzięczności, muszą być wymierzone bezpośrednio lub pośrednio w darczyńcę i muszą być rażącym naruszeniem norm społecznych i rodzinnych. Ta niewdzięczność w swoim wymiarze powinna być rażąca, czyli dużych rozmiarów. Będzie to miało miejsce między innymi w przypadku przemocy fizycznej czy psychicznej, nieudzielenia pomocy, mimo oczywistych możliwości, poważnego pomówienia, przestępstwa, lżenia, oszustwa na dużą skalę czy kradzieży. Zobowiązany do zwrotu darowizny powinien wydać przedmiot darowizny w naturze, czyli w takim stanie w jakim się znajduje. Jeżeli przekazał przedmiot osobie trzeciej, powinien o tym powiadomić darczyńcę, który może skierować roszczenie do tej osoby. W sytuacji, gdy obdarowany nie może zwrócić rzeczy w naturze, wówczas ma obowiązek zwrócić jej równowartość a jeżeli rzecz zbył, powinien oddać darczyńcy wszystko co uzyskał w zamian (np. pieniądze ze sprzedaży). Obdarowany może domagać się zwrotu nakładów ale tylko o tyle, o ile zwiększyły one wartość przedmiotu darowizny. Co ważne, rażąca niewdzięczność umożliwia odwołanie darowizny zarówno darczyńcy, jak i jego spadkobiercom. Spadkobiercy mogą to zrobić zarówno wtedy, gdy darczyńca był do tego uprawniony w chwili śmierci, jak również wówczas, gdy obdarowany przyczynił się do jego śmierci. W sytuacji, gdy darczyńca przebaczył obdarowanemu, wówczas darowizna nie może być odwołana z powodu rażącej niewdzięczności. Jeżeli w chwili przebaczenia darczyńca nie miał zdolności do czynności prawnych przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem. 

    Ubezwłasnowolnienie darczyńcy

    Powodem odwołania darowizny może być również fakt ubezwłasnowolnienia darczyńcy. W takim przypadku przedstawiciel ustawowy może żądać rozwiązania umowy darowizny, o ile ze względu na wartość darowizny jest ona nadmierna, np., obdarowany bez uzasadnienia otrzymał od darczyńcy majątek o znacznej wartości. Trzeba jednak pamiętać, że rozwiązania umowy nie można żądać po upływie lat dwóch od jej wykonania, niezależnie od faktu kiedy doszło do ubezwłasnowolnienia darczyńcy. Mimo zaistnienia wyżej wymienionych okoliczności nie można odwołać darowizny, gdy była ona uzasadniona ze względu na zasady współżycia społecznego.

    Forma odwołania darowizny

    Odwołanie darowizny należy złożyć obdarowanemu na piśmie w taki sposób, aby mógł się z nim zapoznać. Przedmiotowe pismo powinno zawierać oświadczenie o odwołaniu darowizny, oznaczenie przedmiotu darowizny oraz uzasadnienie wskazujące na przyczyny jej odwołania.

    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE