Warunek jest określany w prawie jako zdarzenie przyszłe i niepewne. W związku z tym jego pojawienie się nie jest 100% pewne, tak jak ma to miejsce w przypadku różnych terminów – co do tych wiadomo, że kiedyś nadejdą. Ziszczenie się warunku ma szczególne znaczenie w prawie, nie tylko cywilnym, dzięki temu bowiem powstają lub ustają określone skutki prawne podejmowanych czynności prawnych lub możliwość ich dokonywania. Jak odkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 listopada 2011 r. (sygn. akt I CSK 605/10), warunkiem w rozumieniu obowiązujących przepisów jest zdarzenie przyszłe niepewne, od którego została uzależniona skuteczność czynności prawnej. Do tej kategorii nie należą warunki prawne, przez co rozumie się wynikające z norm prawnych przesłanki skuteczności czynności prawnej, np. wymagania co do formy czynności prawnej, czy zezwolenia organów państwowych. Uzależnienie skutków prawnych w takich przypadkach uzależnione jest od treści normy prawnej, a nie od treści czynności prawnej. Nie mogą być warunkiem w rozumieniu art. 89 KC zdarzenia objęte treścią zobowiązania dłużnika, których spełnienie uzależnione jest całkowicie od jego woli. Takimi jednak warunkami nie są tzw. warunki mieszane. Zdarzenia należące do tej kategorii polegają na połączeniu świadomego działania strony z faktem od niej niezależnym np. z działaniem osoby trzeciej.
Warunkiem zawieszającym określamy zdarzenie przyszłe i niepewne, od pojawienia którego możemy mówić o powstaniu i skuteczności danej czynności prawnej. Będziemy mieli z nim do czynienia np. w umowie cywilnej, w której obowiązywanie jej postanowień przypada później na skutek zaistnienia pewnych okoliczności (umowę podpisaliśmy 3 stycznia 2014 r. ale umówiliśmy się, że będzie obowiązywać od dnia, w którym jedna ze stron rozpocznie prowadzenie własnej działalności gospodarczej lub uzyska kredyt).
Warunek rozwiązujący to z kolei zdarzenie, które powoduje ustanie czynności prawnej lub jej skutków. Przykładem takiego warunku może być ustanie obowiązków najemcy z chwilą wygaśnięcia wiążącej go umowy na skutek uzyskania kredytu.
Warto zaznaczyć, że nie ma przeszkód do zastrzeżenia w umowie warunku połączonego z terminem. Posłużenie się tego rodzaju konstrukcją oznacza uzależnienie skutków czynności prawnej od zdarzenia przyszłego i niepewnego, jeżeli nastąpi ono w określonym terminie. Powiązanie warunku zawieszającego z terminem ma takie znacznie, że jeżeli warunek ziści się po upływie terminu, skutek czynności nie powstaje.
Niezależnie od rodzaju warunku, z którym będziemy mieli do czynienia, ustawodawca wprowadza pewne wspólne przepisy. Zgodnie z treścią art. 90 i n. KC, ziszczenie się warunku nie ma mocy wstecznej, chyba że inaczej zastrzeżono. Warunkowo uprawniony może wykonywać wszelkie czynności, które zmierzają do zachowania jego prawa. Jeżeli czynność prawna obejmująca rozporządzenie prawem została dokonana pod warunkiem, późniejsze rozporządzenia tym prawem tracą moc z chwilą ziszczenia się warunku o tyle, o ile udaremniają lub ograniczają skutek ziszczenia się warunku. Jednakże gdy na podstawie takiego rozporządzenia osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku, stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie osób, które w dobrej wierze dokonały czynności prawnej z osobą nieuprawnioną do rozporządzania prawem. Jeżeli strona, której zależy na nieziszczeniu się warunku, przeszkodzi w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego ziszczeniu się warunku, następują skutki takie, jak by warunek się ziścił. Jeżeli strona, której zależy na ziszczeniu się warunku, doprowadzi w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego do ziszczenia się warunku, następują skutki takie, jak by warunek się nie ziścił. Warunek niemożliwy, jak również warunek przeciwny ustawie lub zasadom współżycia społecznego pociąga za sobą nieważność czynności prawnej, gdy jest zawieszający; uważa się za nie zastrzeżony, gdy jest rozwiązujący.
