Zdolność testowania
Przepis ten ma istotne znaczenie dla ważności dokonanych czynności prawnych. Należy podkreślić, że testator musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych w chwili dokonywania czynności sporządzenia lub odwołania testamentu. Zatem, jeśli w późniejszym okresie utraci on zdolność do czynności prawnych, bądź zostanie ona ograniczona (np. w drodze ubezwłasnowolnienia) – to nie będzie to miało wpływu na ważność sporządzonego wcześniej testamentu.
Testament, który został sporządzony przez osobę niemającą zdolności testowania jest bezwzględnie nieważny. Na przykład testament sporządzony np. przez osobę niepełnoletnią będzie bezwzględnie nieważny. Nie będzie miał tutaj znaczenia upływ czasu, bowiem osoba która sporządziła testament w momencie kiedy była niepełnoletnia nie będzie mogła go potwierdzić po ukończeniu 18 lat.
Nieważność testamentu
Zgodnie z art. 945 § 1 kodeksu cywilnego testament będzie nieważny, jeśli został sporządzony:
1. w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli;
2. pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści;
3. pod wpływem groźby.
Testament – niezależnie od tego w jakiej formie został sporządzony może zostać uznany za nieważny. Testament w formie notarialnego, ma – zgodnie z art. 2 § 2 Prawa o notariacie – charakter dokumentu urzędowego. Ponadto, sporządzenie testamentu przez notariusza, działającego jako osoba zaufania publicznego powinno stanowić gwarancję zachowania wszystkich wymagań dotyczących dokonywanej przez niego czynności. Odnosi się to zarówno do treści, jak i formy. Niemniej jednak, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 czerwca 1985 r. (III CRN 181/85) orzekł, że „okoliczność, że testament został sporządzony w formie aktu notarialnego, nie stoi na przeszkodzie udowadnianiu jego nieważności, przewidzianej w przepisie art. 945 k.c.”. Aby powołać się na nieważność testamentu wystarczy powołać się na którąkolwiek z przesłanek nieważności testamentu, przewidzianych w art. 945 § 1 k.c.
Podważenie testamentu
Stwierdzenie nieważności testamentu odbywa się w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. W celu wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku należy skierować do sądu rejonowego odpowiedni wniosek. Na nieważność testamentu z powyżej wymienionych przyczyn nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat dziesięciu od otwarcia spadku. Otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy.
