Zgodnie z art. 184 kodeksu postępowania cywilnego, sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody zawartej przed wniesieniem pozwu. Strona, której służy roszczenie przeciwko innej osobie może podjąć próbę ugodową bez konieczności wniesienia pozwu do sądu. Sąd uzna ugodę za niedopuszczalną, jeżeli jej treść jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.
Kiedy zawarcie ugody sądowej będzie niemożliwe?
Zawarcie ugody sądowej nie będzie możliwe w sprawach, które nie należą do drogi sądowej lub są wyłączone spod jurysdykcji krajowej sądów polskich.
Zawarcie ugody sądowej jest niedopuszczalne np. w sprawach:
- z zakresu ubezpieczeń społecznych,
- we wstępnej fazie postępowania nakazowego i upominawczego, ponieważ w tego rodzaju postępowaniach nakaz zapłaty wydawany jest bez wzywania strony pozwanej, w przypadku gdy zachodzą warunki do jego wydania
- o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone,
- o prawa niezbywalne, jak i w określonych niemajątkowych sprawach z zakresu prawa rodzinnego, np. o unieważnienie małżeństwa, o rozwód i separację – od tej zasady występuje wyjątek: podział majątku wspólnego w drodze ugody, która stanie się skuteczna z chwilą prawomocnego orzeczenia rozwodu
- o ustalenie pochodzenia dziecka,
- w niektórych sprawach opiekuńczych, np. sprawy dotyczące przyznania, powierzenia wykonywania, ograniczenia, pozbawienia i przywrócenia władzy rodzicielskiej,
- o ubezwłasnowolnienie,
- o uznanie za zmarłego,
- o wpis do księgi wieczystej oraz o uzgodnienie stanu prawnego księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
