- Reklama -
czwartek, 28 marca 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoZasady publikacji odpowiedzi lub sprostowania oraz sankcji karnej za odmowę publikacji

    Zasady publikacji odpowiedzi lub sprostowania oraz sankcji karnej za odmowę publikacji

    Przepis art. 46 ustawy – Prawo prasowe ma charakter blankietowy. Przewiduje on zagrożenie sankcją karną działań polegających na niedopełnieniu obowiązku opublikowania sprostowania lub odpowiedzi bądź też opublikowanie takiego sprostowania lub odpowiedzi wbrew warunkom wskazanym w art. 32 prawa prasowego. Przepisy prawne muszą stwarzać obywatelowi możliwość uprzedniego i dokładnego rozeznania, jakie mogą być prawno-karne konsekwencje jego postępowania. Materialne elementy czynu, uznanego za przestępny, muszą zatem być zdefiniowane w ustawie w sposób kompletny, precyzyjny i jednoznaczny. Zdaniem wnioskodawcy kwestionowana regulacja poprzez brak dostatecznej określoności narusza zasadę określoności normy prawa karnego oraz zasadę demokratycznego państwa prawnego.
     
    Pojęcia "sprostowania" i "odpowiedzi" nie zostały zdefiniowane w sposób jednoznaczny w przepisach prawa prasowego. Tymczasem od rozstrzygnięcia, czy nadesłany do redakcji tekst jest sprostowaniem lub odpowiedzią zależy odpowiedzialność za odmowę jego publikacji. Redaktor naczelny stwierdziwszy, iż pismo zainteresowanego nie jest ani odpowiedzią, ani sprostowaniem odmówi opublikowania go na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 1 prawa prasowego. Decyzja w przedmiocie publikacji zależy zatem od oceny tekstu nadesłanego do redakcji przez redaktora naczelnego. W sytuacji, gdy w ustawie nie są jasno określone definicje tych pojęć oznacza to, że ocena taka może zostać skutecznie zakwestionowana przez zainteresowanego, który skieruje prywatny akt oskarżenia do sądu i redaktor naczelny poniesie odpowiedzialność karną ze względu na błędne uznanie tekstu za niespełniający warunków, o których mowa w art. 31 prawa prasowego co w ocenie wnioskodawcy jest niezgodne z konstytucją.
     
    W wyroku z dnia 1 grudnia 2010 orzekł, że art. 46 ust. 1 oraz art. 31 i art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe są niezgodne z art. 2 i art. 42 ust. 1 konstytucji przez to, że nie zachowują wymaganej precyzji określenia znamion czynu zagrożonego karą. Przepisy tracą moc obowiązującą z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
     
    W zakwestionowanym art. 46 ust. 1 prawa prasowego przewidziano sankcję karną zarówno za uchylenie się od opublikowania sprostowania lub odpowiedzi, o których mowa w art. 31, jak i opublikowanie sprostowania i odpowiedzi wbrew warunkom określonym w ustawie. To na redaktorze naczelnym, w myśl art. 31 prawa prasowego, spoczywa obowiązek publikacji jak i obowiązek odmowy takiej publikacji w sytuacji zaistnienia tzw. obligatoryjnych przesłanek, o których mowa w art. 33 ust. 1 tej ustawy.
     
    Według Trybunału Konstytucyjnego ustawodawca nie określił kryteriów pozwalających na rozróżnienie pojęć sprostowania i odpowiedzi oraz nie sprecyzował tzw. przesłanek obligatoryjnej odmowy publikacji sprostowania prasowego. W konsekwencji nie da się w sposób precyzyjny, jednoznaczny i niebudzący wątpliwości określić, jakie zachowanie się jest zabronione, a więc co w istocie stanowi czyn zabroniony pod groźbą kary.
     
    Ponadto, to adresat nakazu i zakazu publikacji sprostowania prasowego, obwarowanych sankcją karną, musi w istocie sam rozstrzygać o zaistnieniu powyższych przesłanek. Kwestionowany art. 46 ust. 1 prawa prasowego łącznie z przepisami art. 31 i art. 33 ust. 1 tej ustawy stwarza zatem po stronie redaktora naczelnego stan niepewności co do rzeczywistego zakresu zachowań dozwolonych i niedozwolonych. Nie sposób uznać, że ryzyko karalności jest dla adresata nieprecyzyjnie określonych zakazów i nakazów publikacji przewidywalne.
    Trybunał Konstytucyjny stwierdził zatem, że sposób sformułowania art. 46 ust. 1 prawa prasowego wraz z art. 31 oraz art. 33 ust. 1 tej ustawy jest w takim stopniu niejasny i nieprecyzyjny, iż uniemożliwia zupełną i poprawną rekonstrukcję normy prawnokarnej.
    Trybunał Konstytucyjny uznał tym samym, że art. 46 ust. 1, art. 31 oraz z art. 33 ust. 1 prawa prasowego naruszają zasadę określoności przepisów prawno karnych oraz zasadę określoności przepisów prawa.
     
    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE