Komentarz Marka Kowalskiego, eksperta Konfederacji Lewiatan
Zgodnie ze starą maksymą, lepiej leczyć przyczynę choroby, a nie jej objawy. Tak właśnie należy postąpić w przypadku ochrony zatrudnienia, zwłaszcza obecnie – w okresie stagnacji gospodarczej i rosnącego bezrobocia. Jedną z ważnych przyczyn rosnącej lawinowo liczby umów cywilnoprawnych jest chory system zamówień publicznych – rynku wartego rocznie 144 mld zł ! Jeśli zamawiający usługi w tym sektorze wycenia stawkę godzinową znacząco poniżej płacy minimalnej (czyli 13 zł) – w jaki sposób wykonawca może zatrudniać na umowę o pracę? Co więcej – dyktat najniższej ceny, rządzący zamówieniami publicznymi oraz wytyczne kontrolne, które obligują zamawiającego do wyboru najniższej ceny regularnie wzmacniają presję na obniżanie stawki godzinowej, która potrafi dochodzić nawet do 5 zł!
Czy rosnąca skala umów „śmieciowych” jest zatem w takich przypadkach decyzją pracodawcy? Nie – to rząd oraz system prawny jednoznacznie wytyczają sposób zatrudnienia i bynajmniej nie wspierają umów o pracę! Logicznie rozważając – „szusowanie” umów cywilnoprawnych w obowiązującym systemie zamówień publicznych po raz kolejny pogorszy sytuację pracowników. Wykonawcy, którzy muszą zrealizować umowy poniżej minimalnych stawek zatrudnienia (czyli większość kontraktów usługowych w zamówieniach publicznych) – nie będą mieli środków, by pokryć dodatkowy wzrost kosztów o 36%. Zostaną postawieni w sytuacji bez wyboru: wejście w szarą strefę. Starca na tym miliony Polaków i budżet państwa.
Przedsiębiorcy proponują proste i skuteczne rozwiązanie – nowelizację ustawy Prawo zamówień publicznych (PZP). Zamiast „ozusowania” umów zleceń – odejście od dyktatu najniższej ceny w zamówieniach publicznych, kalkulacja budżetów publicznych w oparciu o rzeczywistą stawkę płacy minimalnej oraz obowiązkowa rewaloryzacja kontraktów w toku o nowe regulacje prawne (art. 144 PZP). Rząd powinien jednoznacznie zachęcać pracodawców do zatrudniania na umowę o pracę i dawać im odpowiednie narzędzia prawne, które dziś spychają pracowników do „śmieciówek” i w szarą strefę.
Akty prawne
• Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, Nr 161, poz. 1078 i Nr 182, poz. 1228, z 2011 r. Nr 5, poz. 13, Nr 28, poz 143, Nr 87, poz. 484, Nr 234, poz. 1386, Nr 240, poz. 1429, z 2012 r. poz. 769 i 1101) – tekst ujednolicony przez Urząd Zamówień Publicznych
Konfederacja Lewiatan
