Prokura należy tak naprawdę do szczególnego rodzaju pełnomocnictwa, warto przy tym wiedzieć, że jej powstanie nie skutkuje obowiązkami przewidzianymi w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Prokurentem może być włącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Jednakże w spółkach kapitałowych – w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością prokurentem nie może być członek rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, a w spółkach akcyjnych – członek rady nadzorczej. Prokura w zasadzie pozwala umocowanemu na dokonywanie wielu różnych czynności prawnych związanych z prowadzeniem danego przedsiębiorstwa. Przykładowo w postępowaniu karnym prokurent może dokonywać za przedsiębiorcę czynności procesowych jako organ uprawniony do działania w jego imieniu. Jednakże do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności (art. 1093 KC) – sama prokura jest zatem w takich sytuacjach niewystarczająca.
Ustawodawca przewidział, że powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. Tym samym ustne udzielnie prokury nie będzie prawnie skuteczne, z drugiej strony mocniejsza forma ustanowienia prokury – np. w formie aktu notarialnego, jest jak najbardziej dopuszczalna. Forma pisemna nie jest jednak jedynym wymogiem potrzebnym do ustanowienia prokury. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić także do rejestru przedsiębiorców. Zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 października 2005 r. (sygn. akt II CK 120/05) zauważa jednak, iż prokura jest ważna, mimo że nie została wpisana do rejestru sądowego. Wpis do rejestru ma jednak istotne znaczenie z punktu widzenia pewności i bezpieczeństwa obrotu prawnego i to z dwóch powodów. Po pierwsze, łączy się z nim domniemanie ważności udzielenia prokury, wynikające z art. 17 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Po drugie, prokurent uzyskuje możliwość skutecznego wylegitymowania się odpisem lub wyciągiem z rejestru sądowego. Dotyczy to zarówno udziału prokurenta w obrocie gospodarczym, jak i w postępowaniu przed sądem, prokurent powinien bowiem przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy odpis lub wyciąg z rejestru sądowego, który zastępuje wymagane od pełnomocnika pełnomocnictwo procesowe.
Na zakończenie pamiętajmy, że prokura może być odwołana w każdym czasie. Wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy, a także wraz ze śmiercią samego prokurenta. Pamiętajmy przy tym, że śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury. Z chwilą ogłoszenia upadłości prokura wygasa, a nowa nie może być ustanowiona.
