Co to oznacza dla dwóch skonfliktowanych rodzin? – Przede wszystkim to, że sami będą mogli zadecydować o dalszych losach ich konfliktu. Jeśli dojdą do porozumienia, sprawa zakończy się znacznie szybciej niż w sądzie i będzie ich mniej kosztować. Zażegnanie sporu podczas mediacji oznacza również, że dwie strony wyjdą z niego zadowolone – mówi Agnieszka Lisek, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Mediacji, Oddział w Poznaniu.W Polsce wciąż mało osób zdaje sobie sprawę, że mediacja jest alternatywną dla sądu metodą rozwiązywania sporów. Co więcej, każdy ma do niej prawo. Mediacja może odbyć się zarówno przed podjęciem decyzji o podaniu sprawy do sądu (mediacja pozasądowa), jak i podczas postępowania sądowego (sądowa). W tym drugi przypadku, każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego.
Na świecie mediacje są z powodzeniem praktykowane i znane od wielu lat. 18 października przypada Międzynarodowy Dzień Mediacji. W związku z tym wydarzeniem Poznański Oddział Polskiego Centrum Mediacji przygotował kilka wydarzeń:
15 X, g. 10.00 – 14.00 w Sali Białej UM odbędzie się Konferencja ”Mediacja w życiu miasta”
UWAGA ZAPISY dla mieszkańców – [email protected] lub telefonicznie: 501830936 (w godz. 9.00-16.00) do dnia 12 października 2012 r.
16 X, g. 9.00 – 14.00 w Prokuraturze Okręgowej w Poznaniu odbędzie się spotkanie warsztatowe z grupą prokuratorów z Wielkopolski.
18 X, g. 10.00 – 13.00 Happening przed Sądem Okręgowym (Al. Marcinkowskiego) pod hasłem
„Masz prawo do mediacji”.
Bezpłatne konsultacje dotyczące mediacji dla mieszkańców Poznania i okolic odbędą się:
- Ośrodek Mediacyjny PCM przy ul. Szamotulskiej 40/1 w Poznaniu:
15 X, g. 15.00 – 17.00
16 X, g. 13.00 – 15.00 i 16.00 – 18.00
18 X, g. 18.00 – 20.00
- Sąd Okręgowy Al. Marcinkowskiego 32 w Poznaniu
18 X, g. 8.30 – 15.00
Mediacje to spotkania, podczas których skonfliktowane strony podejmują próbę doprowadzenia do ugodowego oraz satysfakcjonującego ich rozwiązania konfliktu przy udziale mediatora. Jest to dobrowolna i poufna metoda rozwiązywania sporu.
Mediator to osoba wspierająca przebieg mediacji. Łagodzi powstające napięcia i pomaga we wzajemnym zrozumieniu problemu oraz wypracowaniu kompromisu.
Podstawowe zasady mediacji:
Mediacja jest dobrowolna dla jego uczestników. Zarówno strony, jak i mediator nie muszą wrazić zgody na przeprowadzenie mediacji.
Mediator jest całkowicie neutralny wobec przedmiotu sporu.
Mediator jest bezstronny wobec uczestników sporu.
Mediacje są poufne, co oznacza, że zarówno mediator, jak i strony zobowiązują się do nieujawniania przebiegu mediacji bez zgody wszystkich jej uczestników.
Czas trwania i miejsce mediacji ustalane są indywidualnie z mediatorem, w zależności od potrzeb skonfliktowanych osób. W przypadku mediacji sądowych, czas trwania mediacji nie powinien przekraczać miesiąca (w sprawach nieletnich 6 tygodni). Jednak na wniosek stron sąd może się zgodzić na jego wydłużenie.
Przedmiotem mediacji mogą być na przykład sprawy o zapłatę, zniesienie współwłasności, sprawy pracownicze, rozwiązanie lub niewykonanie umowy, podział majątku, spadku oraz sprawy dotyczące sporów sąsiedzkich.
Rodzaje mediacji
Wyróżnia się mediacje w sprawach:
· Cywilnych
· Karnych
· Rodzinnych
· Nieletnich
Korzyści z mediacji
· są szansą na polubowne rozwiązanie sporu
· są szybkim sposobem na rozwiązanie konfliktu (czas trwania krótszy niż w sądzie)
· ich koszty są niższe niż koszty postępowania sądowego
· zakończenie mediacji ugodą oznacza, że wszystkie strony konfliktu są usatysfakcjonowane jego rozwiązaniem
· pozwalają na utrzymanie wzajemnych relacji i umożliwiają dalszą współpracę
· obniżają poziom negatywnych emocji
· umożliwiają zachowanie pozytywnego wizerunku
· pozwalają poznać i zrozumieć potrzeby własne oraz drugiej strony
· dają szansę na szybsze uzyskanie naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę i przeprosin.
Sądowa i pozasądowa
Mediacja może być prowadzona bez wnoszenia sprawy do sądu (pozasądowa) albo na podstawie postanowienia sądu (sądowa). W przypadku mediacji pozasądowej mediatora wybierają strony, natomiast w przypadku sądowej – sąd wyznacza mediatora z listy stałych mediatorów sądowych.
Jak rozpocząć mediację?
· warunkiem prowadzenia mediacji, zarówno sądowej, jak i pozasądowej jest zgoda wszystkich skonfliktowanych stron
· w przypadku mediacji pozasądowej, z propozycją rozpoczęcia postępowania mediacyjnego do mediatora może zgłosić się jedna ze stron (z prośbą o skontaktowanie się z drugą stroną) lub dwie strony, po wcześniejszym uzgodnieniu chęci podjęcia mediacji.
· w przypadku mediacji sądowej każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego
· sprawę do mediacji kieruje policja, prokurator lub sąd, na podstawie postanowienia, w którym zostaje wyznaczony mediator.
Zakończenie mediacji
· mediacja może zakończyć się zawarciem wspólnie wypracowanej ugody, którą podpisują strony
· w przypadku mediacji sądowych mediator przekazuje sądowi protokół oraz ugodę, o ile została zawarta
· zatwierdzona przez sąd ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem i kończy postępowanie
· sąd nie zatwierdzi ugody jeśli jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności
· jeśli ugoda której nadano klauzulę wykonalności nie została wykonana, można skierować jej wykonanie do egzekucji komorniczej
· w przypadku zawarcia ugody w mediacjach pozasądowych, na wniosek stron, mediator może złożyć do sądu wniosek o nadanie ugodzie mocy prawnej
· w przypadku braku ugody, strony mogą dochodzić swoich praw w postępowaniu sądowym.
Koszty mediacji
· Koszty mediacji cywilnej ponoszą strony. Jeśli nie ustalą inaczej, zwykle pokrywane są po połowie. Koszty mediacji w sprawach karnych i w sprawach nieletnich ponosi skarb państwa.
Polskie akty prawne regulujące mediację
Regulacje karne
· 1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 r., Nr 89, poz. 555 z późn. zm., aktualna regulacja mediacji w k.p.k. obowiązuje od 1 lipca 2003 r., a została wprowadzona Ustawą z 10 stycznia 2003 r., Nr 17, poz. 155 )
· 2. 1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r., Nr 88, poz. 553 z późn. zm.)
· 3. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 108, poz. 1020)
· 4. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U, nr 108, poz. 1026 ze zm)
· 5. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 1997 r., Nr 90, poz. 557 z późn. zm.; mediację wprowadzono na mocy ustawy z 24 lipca 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw Dz. U. Nr 142, poz. 1380, która weszła w życie 1 września 2003 r.)
Regulacje dotyczące nieletnich
· 1. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich ((Dz. U. 2002 r., Nr 11, poz. 109 z późn. zm.)
· 2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 maja 2001 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2001 r., Nr 56, poz. 591)
· 3. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 14 sierpnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania kosztów postępowania w sprawach nieletnich Dz. U. Nr 90, poz. 1009
· 4. Rozporządzenie Rady Ministrów z 23 grudnia 2002 r. w sprawie wynagrodzeń kuratorów zawodowych i aplikantów kuratorskich Dz. U. nr 239, poz. 2037
Regulacje cywilne
· 1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r., Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r., Nr 43, poz. 296 z późn. zm.; mediacja została wprowadzona do k.p.c. Ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw Dz. U. z 2005 r., Nr 172, poz. 1438; weszła w życie 10 grudnia 2005 r.) w oparciu o załącznik – mediacja k.p.c., przepisy dotyczące mediacji w brzmieniu obowiązującym od dnia 19 kwietnia 2010 r.
· 2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)
· 3. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398 ze zm.)
· 4. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 listopada 2005 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym
