Prawo własności przemysłowej
Podstawowym aktem prawnym regulującym patenty jest ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej. Dzięki niej dowiadujemy się, że patent to prawo ochronne udzielane na wynalazki, prawa ochronne na wzory użytkowe i znaki towarowe, a także prawa z rejestracji na wzory przemysłowe, topografie układów scalonych oraz oznaczenia geograficzne.
20 lat
Ochrona prawna powyższych przedmiotów nie jest jednak bezwzględna, oznacza to, że jej granice zostały ściśle wyznaczone i to zarówno jeśli chodzi o czas trwania patentu jak i zakresu przedmiotowego takiej ochrony. Zgodnie z zapisami Prawa własności przemysłowej, patent jest udzielany na 20 lat – po tym okresie chroniony nim wynalazek staje się własnością publiczną i może być swobodnie wykorzystywany. Jako ciekawostkę można podać, że znak towarowy podlega ochronie 10-letniej z możliwością nieograniczonego czasem przedłużenia, natomiast wzór przemysłowy 25-letniej, z następnymi 5-cio letnimi okresami przedłużenia.
Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Zakres przedmiotowy patentu określają zastrzeżenia patentowe, zawarte w opisie patentowym. Opis wynalazku i rysunki mogą służyć do wykładni zastrzeżeń patentowych. Rygorystyczna wykładnia warunków rejestracji patentu jest konieczna, a to z uwagi na zagwarantowaną w art. 63 i n. Prawa własności przemysłowej bardzo szeroką ochronę praw wynalazcy. Z drugiej strony – istotą przyznanej ochrony patentowej jest ograniczenie powszechnej swobody korzystania z ujawnionego rozwiązania technicznego. Nie jest zatem dopuszczalne udzielenie patentu w przypadku zbyt szerokiego ujęcia zakresu żądanej ochrony. Pamiętajmy, że patent nie rozciąga się na działania dotyczące wyrobu według wynalazku lub wytworzonego sposobem według wynalazku, polegające w szczególności na jego oferowaniu do sprzedaży lub dalszym wprowadzaniu do obrotu, jeżeli wyrób ten został uprzednio wprowadzony do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez uprawnionego lub za jego zgodą. Nie stanowi również naruszenia patentu import na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz inne działania, o których mowa w ust. 1, dotyczące wyrobu wprowadzonego uprzednio do obrotu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego przez uprawnionego lub za jego zgodą. Jak zaznaczył M. Smycz w kwestiach patentowych mamy do czynienie z zasadą tzw. „wyczerpania regionalnego w pełnym zakresie, dotychczas obowiązywała ona tylko co do wynalazków i znaków towarowych. Nie stanowi naruszenia praw wyłącznych import produktu wprowadzonego uprzednio do obrotu na terytorium państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o stworzeniu strefy wolnego handlu. Jednakże z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej zakres terytorialny wyczerpania ulegnie zmianie i dotyczył będzie Europejskiego Obszaru Gospodarczego tworzonego przez państwa UE oraz EFTA. W art. 70 ust. 1 oraz w art. 155 ust. 1 dodane zostało wyraźne wskazanie, że warunkiem wyczerpania regionalnego jest, aby wprowadzenie do obrotu w kraju eksportu nastąpiło przez "uprawnionego lub za jego zgodą". Sformułowania tego brakowało, zapewne na skutek przeoczenia, w poprzedniej redakcji tych przepisów. Było ono natomiast obecne w art. 218 dotyczącym prawa z rejestracji topografii układu scalonego. Literalna wykładnia art. 70 i art. 155 ust. 2 w poprzednim brzmieniu mogła doprowadzić do wniosku, że dozwolony jest import z krajów, w których wprowadzenia do obrotu dokonano bez zgody uprawnionego, gdyż znak lub patent nie podlegały tam ochronie. Podnoszono wprawdzie, że zgoda uprawnionego na wprowadzenie do obrotu jest zawsze warunkiem wyczerpania prawa, nawet jeżeli chodzi import z kraju, w którym nie przysługuje ochrona, jednak ustawodawca zdecydował się usunąć wszelkie wątpliwości w tym zakresie.”
Podstawa prawna:
[art. 63 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2013 r. Nr 1410 j.t.)]
