- Reklama -
poniedziałek, 15 kwietnia 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoPrawo cywilneZażalenie na orzeczenie sądu drugiej instancji

    Zażalenie na orzeczenie sądu drugiej instancji

    Projekt zawiera kilka istotnych zmian dotyczących środków zaskarżenia. Za najważniejszą należy uznać wprowadzenie do Kodeksu postępowania cywilnego możliwości zaskarżenia rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji uchylającego wyrok sądu pierwszej instancji i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania. Potrzeba wprowadzenia takiego rozwiązania uzasadniona jest kilkoma względami. Z prowadzonych badań wynika, że instytucja uchylenia wyroku sądu drugiej instancji wraz z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania jest nadużywana. Obecny model postępowania cywilnego zakłada, że druga instancja stanowi instancję merytoryczną, w ramach której rozstrzygnięcie sprawy powinno nastąpić ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia kończącego spór pomiędzy stronami. Zbyt częste uciekanie się do uchylenia wyroku sądu pierwszej instancji wraz z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania prowadzi do wypaczenia tego założenia i przedłużenia postępowania. Ponadto w judykaturze w różny sposób interpretowane jest „nierozpoznanie istoty sprawy”, jako jeden z warunków upoważniających do uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Celowe jest zatem zapewnienie Sądowi Najwyższemu możliwości kontroli tego rodzaju rozstrzygnięć. Dlatego też w nowym art. 3941 § 11 postanowiono, że zażalenie do Sądu Najwyższego przysługiwać będzie także w razie uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku sądu pierwszej instancji i przekazania mu sprawy do ponownego rozpoznania. Wybór zażalenia jako środka inicjującego kontrolę ze strony Sądu Najwyższego motywowany jest przez wzgląd na charakter kontrolowanego orzeczenia, jak również pożądaną szybkość kontroli.
     
    Druga z istotnych modyfikacji dotyczy również art. 394[1] i polega na dodaniu nowego art. 394[2], dopuszczającego w szerszym zakresie aniżeli dotychczas zażalenie na postanowienia wydawane w sprawach wpadkowych przez sąd drugiej instancji. Zmiana ta wiąże się przede wszystkim z wywołującą wiele wątpliwości implementacją do Kodeksu postępowania cywilnego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 marca 2007 r., SK 3/05 (OTK-A 2007, nr 3, poz. 32) dokonaną ustawą z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. nr 69, poz. 592). W miejsce zażalenia do Sądu Najwyższego ograniczonego do postanowienia sądu drugiej instancji o kosztach procesu, „które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji”, projekt wprowadza do Kodeksu postępowania cywilnego kompleksowe rozwiązanie, polegające na możliwości zaskarżenia niektórych postanowień sądu drugiej instancji zażaleniem do innego składu tego. Zażalenie to przysługiwać będzie na wymienione w art. 394[2] § 1 postanowienia dotyczące skazania na grzywnę oraz zarządzenia przymusowego sprowadzenia i aresztowania z zastrzeżeniem postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia. Uznano, że charakter tych postanowień, dotyczących bezpośrednio praw i wolności obywatelskich, wymaga stworzenia możliwości ich zaskarżenia ponad standard konstytucyjny określony w art. 78 zd. 1 Konstytucji, a jednocześnie nie są to sprawy, które wymagałyby angażowania autorytetu Sądu Najwyższego. Zgodnie z powołanym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, stworzono również możliwość zaskarżenia – według tych samych reguł – postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie zwrotu kosztów procesu, przy czym możliwość ta zachodzić będzie także wówczas, gdy w sprawie przysługuje skarga kasacyjna.
     
    Spośród zmian dotyczących pozostałych środków odwoławczych, proponowana modyfikacja art. 369 § 3 nawiązuje do rozwiązań przewidywanych w niektórych obcych ustawodawstwach i ma na celu wyeliminowanie nadmiernie rygorystycznych dla strony skutków wniesienia apelacji do sądu ad quem. W świetle dotychczasowych rozwiązań wniesienie apelacji bezpośrednio do sądu powołanego do jej rozpoznania było równoznaczne z wniesieniem jej do sądu niewłaściwego, czego konsekwencją było z reguły naruszenie terminu do wniesienia środka zaskarżenia. Natomiast zmiana art. 3982 § 1 ma charakter pochodny do uchylenia przepisów o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych i pociąga za sobą rozszerzenie dostępu do Sądu Najwyższego w sprawach, w których o dopuszczalności skargi kasacyjnej decyduje kryterium ratio valoris.
     
    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE