W sprawie tej powódka Janina Nowak (zmienione dane) złożyła do sądu pozew, w którym wniosła o zobowiązanie sąsiadów do usunięcia przyczepy do przewozu koni, posadowionej na działce położonej pod jej oknem i zasłaniającej widok z okna oraz dostęp promieni słonecznych do pomieszczenia kuchennego w budynku, w którym mieszkała, a także zobowiązanie pozwanych sąsiadów do niezasłaniania tego okna w przyszłości. Ponadto pani Janina, wniosła o zasądzenie od pozwanych na swoją rzecz kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci prawa do swobodnego korzystania z mieszkania i jego nietykalności.
Sąd Okręgowy w Białymstoku, zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz pani Janiny żądaną kwotę w całości, czyli 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z kosztami postępowania. W uzasadnieniu tego wyroku sąd wskazał, że podstawą prawną ochrony dóbr osobistych są przede wszystkim art. 23 i 24 kodeksu cywilnego. Należy wskazać, że pierwszy z tych przepisów, wymienia przykładowy katalog dóbr osobistych, do których zalicza się między innymi: cześć, dobre imię, wizerunek – chronionych przez prawo cywilne. Drugi przepis z kolei określa przesłanki udzielenia ochrony niemajątkowej naruszonemu dobru osobistemu oraz roszczenia przysługujące pokrzywdzonemu w takim wypadku. Zdaniem sądu, w omawianej sprawie pozwani sąsiedzi naruszyli swoim działaniem dobro osobiste pani Janiny polegające na nieskrępowanym korzystaniu ze swojego domu, a w szczególności poprzez uniemożliwienie dostępu światła dziennego do jednego z pomieszczeń. Co więcej, należy zaznaczyć, że było działanie bezprawne i złośliwe. W opinii sądu, takie działanie sąsiadów w sposób ewidentny skutkowało negatywnymi przeżyciami powódki w sferze emocjonalnej.
Według Sądu Okręgowego zgromadzony w tej sprawie materiał dowodowy pozwolił na jednoznaczne przyjęcie, że pozwani sąsiedzi naruszyli dobra osobiste pani Janiny. W związku z powyższym, w omawianej sprawie były podstawy do tego, aby przyznać pani Janinie majątkowej ochrony jej dóbr osobistych w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, na podstawie art. 448 kodeksu cywilnego. Sąd Okręgowy uznał, że adekwatną w tym względzie będzie żądana przez powódkę kwota 2.000 zł.
Od wyroku Sądu Okręgowego sąsiedzi złożyli apelację, w której podnieśli m.in., że sąd pierwszej instancji bezzasadnie przyjął, że „zasłonięcie części okna mieszkania stanowi naruszenie jego nietykalności, a tym samym narusza dobra osobiste powódki w sytuacji, gdy ograniczenie możliwości korzystania z rzeczy nie stanowi w tym przypadku naruszenia dobra osobistego, a właściwym trybem dochodzenia takich roszczeń są przepisy o ochronie własności”. Sąd Apelacyjny oddalił apelację, podzielając tym samym ustalenia faktyczne oraz ocenę Sądu Okręgowego, iż ustawienie przez pozwanych sąsiadów, bezpośrednio przed oknem kuchennym domu pani Janiny, przyczepy do przewozu koni w taki sposób, że zasłaniała ona niemal całkowicie dostęp promieni słonecznych przez to okno stanowiło działanie bezprawne, albowiem ponad przeciętną miarę zakłócało korzystanie z sąsiedniej nieruchomości.
Podstawa prawna:
art. 23 – 24, 448 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93)
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 11 grudnia 2014 r., sygn. akt I ACa 593/14
