Spis treści
Odwrócony kredyt hipoteczny
Na wstępie należy wskazać, że instytucja odwróconego kredytu hipotecznego z powodzeniem funkcjonuje od kilkudziesięciu lat w wielu krajach na świecie. Doświadczenia tych krajów pokazują, że osobami korzystającymi z tej usługi są przeważnie osoby starsze. Z uwagi właśnie na adresatów tej ustawy – przepisy, na podstawie których będzie oferowany odwrócony kredyt hipoteczny, zostały tak skonstruowane, aby zapewniać korzystającym jak najlepszą ochronę ich praw.
Regulacje dotyczące odwróconego kredytu hipotecznego umożliwią uzyskanie dodatkowych środków pieniężnych przez osoby posiadające własną nieruchomość, czyli np.:
- mieszkanie,
- dom,
- nieruchomość niezabudowaną,
- prawo użytkowania wieczystego gruntu,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Podkreślenia wymaga, że osoba, która skorzysta z możliwości odwróconego kredytu hipotecznego pozostanie do końca życia właścicielem nieruchomości, a jej spadkobiercy zachowują prawo do nieruchomości, jeśli wyrażą chęć jej zatrzymania i spłacą zobowiązania powstałe z tego tytułu. W sytuacji, gdyby spadkobiercy tej osoby nie wyrazili takiej woli, to będą zobowiązani do przeniesienia własności nieruchomości na bank. Co istotne, wówczas bank zwróci im różnicę, o jaką wartość nieruchomości przewyższa należność banku z tytułu umowy odwróconego kredytu hipotecznego, jeśli taka nadwyżka powstanie. Do udzielania odwróconego kredytu hipotecznego zostały uprawnione banki, a zatem instytucje podlegające publicznemu nadzorowi sprawowanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego. Prawo to przyznano także oddziałom banków zagranicznych i instytucji kredytowych oraz instytucjom kredytowym w ramach działalności transgranicznej, podlegającym nadzorom w krajach macierzystych.
Na czym polega odwrócony kredyt hipoteczny?
Cechą szczególną dla odwróconego kredytu hipotecznego jest to, że bank zobowiązuje się do wypłacania kredytobiorcy określonej kwoty środków pieniężnych w ratach lub jednorazowo, a kredytobiorca nie jest zobowiązany do spłaty tego kredytu. Jest to równoznaczne z tym, że osoba, która zaciąga odwrócony kredyt hipoteczny nie martwi się o jego spłatę, ponieważ nie następuje ona za jego życia. Zabezpieczeniem spłaty kredytu jest nieruchomość będąca własnością kredytobiorcy.
W przypadku odwróconego kredytu hipotecznego ni seniorzy, ani ich spadkobiercy nie powinni także obawiać się sytuacji, w której kwota wypłaconego kredytu przewyższy wartość nieruchomości. Należy bowiem wskazać, że przepisy ustawy przewidują ograniczenie odpowiedzialności kredytobiorcy i jego spadkobierców wyłącznie do nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie odwróconego kredytu hipotecznego. Zatem nawet w sytuacji, gdy bank wypłaci więcej niż będzie mógł odzyskać ze sprzedaży nieruchomości, to nie będzie mógł sięgnąć po inne składniki majątku seniora ani jego spadkobierców.
Rzetelna informacja o odwróconym kredycie hipotecznym
Przyjęta przez posłów ustawa wprowadza również zasady, które zobowiązują banki do rzetelnego informowania o oferowanych odwróconych kredytach hipotecznych oraz do sporządzania umów zgodnie z wymogami szczegółowo określonymi w ustawie. Brak dopełnienia obowiązków informacyjnych przez bank lub sporządzenie umowy niezgodnie z wymogami uprawniać będzie seniora do rekompensaty finansowej w wysokości 10% odsetek i innych kosztów należnych od wypłaconej kwoty odwróconego kredytu hipotecznego.
