Spis treści
Na początku zaznaczmy, że ekshumacji nie można dokonywać w każdym czasie. Decydujące znaczenie ma tutaj pora roku, w której chcielibyśmy dokonać przeniesienia zwłok w inne miejsce. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, ekshumacja może mieć miejsce jedynie w okresie pomiędzy 16 października a 15 kwietnia. Cel takiej regulacji jest dosyć prosty – w okresie jesienno zimowym negatywne skutki przenoszenia zwłok są mniej prawdopodobne, niż późną wiosną i latem, szczególnie jeśli dotyczy to szczątków pochowanych wiele lat temu.
Główne zasady ekshumacji
Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady wnioskowania o ekshumację oraz całą procedurę z tym związaną jest rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi. Zgodnie z jego przepisami, ekshumację przeprowadza się we wczesnych godzinach rannych. O zamierzonej ekshumacji należy zawiadomić właściwego powiatowego lub portowego inspektora sanitarnego, który:
- wykonuje nadzór nad ekshumacją oraz
- może dopuścić wykonanie ekshumacji w innym czasie niż godziny poranne i okres od 16 października do 15 kwietnia, przy zachowaniu ustalonych przez niego środków ostrożności.
Zwłoki ekshumowane przed upływem okresu mineralizacji wydobywa się wraz z trumną, którą bez otwierania umieszcza się, na czas przewozu na obszarze państwa, w skrzyni szczelnie wybitej blachą. Na miejscu ponownego pochowania trumnę wydobywa się ze skrzyni i chowa się bezzwłocznie na cmentarzu bez jej otwierania. W przypadku ekshumacji wykonywanej po upływie okresu mineralizacji wydobyte szczątki wraz z resztkami trumny umieszcza się w nowej trumnie i przygotowuje do przewozu zgodnie z wymaganiami określonymi w § 11 ust. 1 omawianego rozporządzenia (Zwłoki przewożone na obszarze państwa na odległość większą niż 60 km składa się w szczelnej drewnianej trumnie, wypełnionej warstwą substancji płynochłonnej o grubości 5 cm. Trumnę zamyka się w obecności powiatowego lub portowego inspektora sanitarnego, który następnie dokonuje jej opieczętowania. Trumnę umieszcza się na czas przewozu w szczelnie zamkniętym worku z nieprzepuszczalnego tworzywa sztucznego, odpornego na uszkodzenia mechaniczne. Po dostarczeniu trumny na miejsce przeznaczenia worek zdejmuje się i spala). Pamiętaj też, że o zamierzonej ekshumacji na cmentarzu zawiadamia się na piśmie zarząd cmentarza.
Wniosek i ważne załączniku
Jak wynika z powyższego do przeprowadzenia ekshumacji niezbędna jest zgoda powiatowego lub portowego inspektora sanitarnego. W związku z tym każdy kto chciałby dokonać przeniesienia zwłok członka swojej rodziny w inne miejsce, musi sporządzić właściwy wniosek. Pismo to powinno być właściwie uzasadnione – ekshumacji dokonuje się najczęściej wtedy, gdy chcemy aby członkowie tej samej rodziny byli pochowani w jednym miejscu, podczas gdy na skutek różnych okoliczności spoczywają w różnych miejscach. Wniosek nie podlega żadnym opłatom i można go składać w ciągu całego roku. Pismo kierujemy do inspektora sanitarnego właściwego ze względu na aktualne miejsce pochówki zmarłego, który ma zostać ekshumowany. Do wniosku o wydanie zezwolenia na ekshumację należy dołączyć:
- odpis aktu zgonu,
- zgoda zarządców cmentarzy (cmentarza z którego przenoszone są zwłoki i cmentarza na którym zwłoki mają być pochowane),
- oświadczenie firmy przeprowadzającej ekshumację i przewóz zwłok/szczątków.
Do złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na ekshumację uprawniona jest najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej, a mianowicie:
- pozostały małżonek(a) osoby zmarłej,
- krewni zstępni (potomek w linii prostej: dziecko, wnuk, prawnuk itd.),
- krewni wstępni (przodek w linii prostej: rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.),
- krewny boczny do czwartego stopnia pokrewieństwa,
- powinowaty w linii prostej do pierwszego stopnia,
- osoba dobrowolnie do tego zobowiązująca się.
Pamiętaj też, że jeżeli między członkami rodziny powstaje spór dotyczący ekshumacji, osobą(ami) uprawnioną(ymi) do złożenia wniosku o ekshumację będzie osoba(y) wskazana(e) prawomocnym rozstrzygnięciem sądu.
Podstawa prawna:
[rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz.U. z 2001 r. Nr 153 poz. 1783)]
