Ustanowienie zastawu rejestrowego

Co jest wymagane do ustanowienia zastawu rejestrowego?

Do ustanowienia zastawu rejestrowego są wymagane umowa o ustanowienie tego zastawu, czyli tzw. umowa zastawnicza pomiędzy osobą uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą) a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpis do rejestru zastawów. Rzeczy obciążone zastawem rejestrowym, a także papiery wartościowe lub inne dokumenty dotyczące praw obciążonych takim zastawem mogą być pozostawione w posiadaniu zastawcy lub osoby trzeciej wskazanej w umowie o ustanowienie zastawu rejestrowego, jeżeli wyraziła ona na to zgodę. W przypadku, gdy zastawca był nieuprawniony do rozporządzania rzeczą, do ochrony zastawnika działającego w dobrej wierze stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie nabywcy rzeczy ruchomej w dobrej wierze, a wpis zastawu rejestrowego do rejestru zastawów jest równoznaczny z wydaniem rzeczy. Należy wskazać, że do ustanowienia zastawu rejestrowego zabezpieczającego wierzytelności z tytułu dłużnych papierów wartościowych emitowanych w serii, zamiast umowy zastawniczej, wymaga jest umowa zastawnicza między zastawcą i administratorem zastawu.

Co powinna zawierać umowa zastawnicza?

Przede wszystkim należy wskazać, że umowa zastawnicza powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie. Zgodnie z art. 77 kodeksu cywilnego, obowiązek zachowania formy pisemnej odnosi się również dla uzupełnienia, zmiany, rozwiązania i odstąpienia od umowy zastawniczej. Do umów o ustanowienie zastawu rejestrowego na wierzytelnościach i prawach nie stosuje się przepisów o formie pisemnej szczególnej określonej w odrębnych przepisach. Umowa zastawnicza powinna określać co najmniej:

• datę zawarcia umowy;
• imię i nazwisko (nazwę) oraz miejsce zamieszkania (siedzibę) i adres zastawnika, zastawcy oraz dłużnika, jeżeli nie jest on zastawcą;
• przedmiot zastawu w sposób odpowiadający jego właściwościom;
• wierzytelność zabezpieczoną zastawem – przez oznaczenie stosunku prawnego, z którego ta wierzytelność wynika lub może wynikać, oraz najwyższej sumy zabezpieczenia.

 

Administrator zastawu

W razie zabezpieczenia:

• wierzytelności przysługującej dwóm lub więcej wierzycielom,
• dwóch lub więcej wierzytelności wynikających z umów,
• wierzytelności objętej układem w postępowaniu upadłościowym lub naprawczym

1. jeden z wierzycieli wskazany w umowie zawartej z pozostałymi wierzycielami lub w układzie, może być upoważniony do zabezpieczenia zastawem rejestrowym wierzytelności przysługujących pozostałym wierzycielom i do wykonywania we własnym imieniu, ale na ich rachunek, praw i obowiązków zastawnika wynikających z umowy zastawniczej i przepisów prawa (administrator zastawu). Powyższą zasadę stosuje się także w przypadku przeniesienia części wierzytelności zabezpieczonej zastawem rejestrowym na inną osobę. Zastaw rejestrowy zabezpieczający wierzytelności z tytułu dłużnych papierów wartościowych emitowanych w serii może być ustanowiony na rzecz wszystkich wierzycieli bez imiennego ich wskazania. W przypadku zastawu zabezpieczającego wierzytelności z tytułu dłużnych papierów wartościowych emitowanych w serii
2. obowiązkowe jest ustanowienie administratora zastawu, na podstawie umowy między emitentem i administratorem zastawu. Administrator zastawu nie musi być wierzycielem z tytułu dłużnych papierów wartościowych emitowanych w serii.

Zastawem rejestrowym można zabezpieczyć wierzytelność pieniężną wyrażoną w pieniądzu polskim lub walucie obcej. Zastaw rejestrowy może również zabezpieczać dwie lub więcej wierzytelności wynikające z umów przysługujących jednemu wierzycielowi. Wierzytelności te określa umowa zastawnicza. Ponadto, zastaw rejestrowy zabezpiecza odsetki, roszczenia uboczne wskazane przez strony w umowie zastawniczej oraz koszty zaspokojenia zastawnika mieszczące się w sumie wymienionej we wpisie zastawu.

Podstawa prawna:
art. 2 – 6a ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz. U. 1996 nr 149 poz. 703)
art. 77 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93)