Spis treści
Natychmiastowe rozwiązanie stosunku pracy
Kodeks pracy przewiduje różne formy zakończenia stosunku pracy, wśród nich wyróżniamy także natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę, popularnie określane jako dyscyplinarka. Jest ona jednak kojarzona wyłącznie z ciężkimi przewinieniami pracowniczymi – pracodawca rozwiązuje wówczas umowę z dnia na dzień, a zatrudniony otrzymuje stosowny wpis do akt. Nie każdy jednak pamięta, że pracownicy także mają możliwość natychmiastowego zakończenia stosunku pracy na prawie identycznych zasadach – i to jest właśnie odejście z pracy bez uprzedzenia.
Wina pracodawcy
Po pierwsze, pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się wobec niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy – w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.
Natychmiastowe odejście z pracy wymaga jednak oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia – powinno ono nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Jak widzisz, masz prawo odejść z firmy z dnia na dzień (czyli bez uprzedzenia), musisz jednak poinformować swojego szefa o takim kroku.
Jakie naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych przez zatrudniającego będą podstawą do natychmiastowego rozwiązania stosunku pracy? Brak wypłaty wynagrodzenia (w terminie lub w ogóle), brak urlopu wypoczynkowego, bezzasadne odsunięcie pracownika od wykonywania pracy (zwłaszcza powodujące utratę wyższego wynagrodzenia), czy nawet psychiczne lub fizyczne znęcanie się nad pracownikiem. Jest to oczywiście tylko przykładowe wyliczenie.
Warto w tym miejscu podkreślić, że pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę jego obowiązków, działając przez pełnomocnika. Czynność ta wywołuje skutek rozwiązujący, choćby została dokonana bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu, jeżeli pełnomocnik działał zgodnie z wolą pracownika lub ten potwierdził jej dokonanie.
Zdrowie pracownika
Natychmiastowe opuszczenie pracy jest możliwe także, gdy zagrożone zostaje lub już zostało zdrowie pracownika. Pracownik może bowiem rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
Jeśli więc pracodawca przeniesie zatrudnionego w inne miejsce pracy, odpowiednie dla jego zdrowia, o natychmiastowym opuszczeniu pracy nie będziemy mogli w ogóle mówić. Z drugiej stront w przypadku wykonania przez pracodawcę obowiązku określonego w zaświadczeniu lekarskim, pracownik z reguły nie ma prawa do dodatku wyrównawczego, jeżeli na nowym stanowisku uzyskuje niższe wynagrodzenie.
Jeśli pracownik zdecyduje się na rozwiązanie stosunku pracy z tego właśnie powodu, także jest zobowiązany do poinformowania swojego szefa przy pomocy pisemnego oświadczenia – podaje się w nim przyczynę rozwiązania umowy o pracę, czyli brak przeniesienia na inne stanowisko pracy zgodnie z orzeczeniem lekarskim.
Podstawa prawna:
[k.p. (Dz.U. z 2014 r. Nr 1502 j.t.)]
