Ostatnie zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług wprowadzają do niej m.in. możliwość odmowy rejestracji podatnika czynnego oraz wykreślenie z rejestru podatników. Poprzednio obowiązujące przepisy nie pozwalały na tak swobodne rozporządzanie statusem podatnika.
Rejestracja podatnika VAT
Normalna ścieżka, którą przejść musi przedsiębiorca rejestrujący się jako podatnik VAT, wygląda następująco:
Pozytywna weryfikacja kończyła się rejestracją podatnika do VAT. Obecnie nie jest to oczywiste, Naczelnik US może nie dokonać rejestracji podatnika – co ważne – bez zawiadamiania o tym.
Przyczyny odmowy rejestracji podatnika VAT:
Jeżeli wniosek o rejestrację do VAT zostanie odrzucony z podanych wyżej powodów, podatnik nie zostanie o tym powiadomiony.
Jak pokazuje praktyka pierwszych tygodni po wprowadzeniu nowych regulacji, pracownicy urzędów podejmują próby kontaktu z nowymi podmiotami m.in. telefoniczne, mailowe. Nierzadko można spotkać się także z kontrolą osobistą miejsca prowadzenia działalności. Podanie danych kontaktowych w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R (lub wcześniej np. we wniosku CEIDG-1) może znacząco przyspieszyć weryfikację.
Znowelizowana ustawa zawiera również przepisy znacznie rozszerzające przypadki wykreślania podmiotów z rejestru czynnych podatników VAT. Regulacje dotyczą zarówno warunków dla wszystkich podatników, jak również sytuacji gdy podatnicy VAT czynni wykonują wyłącznie czynności zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43.
Nowe przepisy o wykreśleniu z rejestru obejmują podmioty, które:
Ponadto podatnicy VAT czynni, którzy przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kwartały wykonywali wyłącznie czynności zwolnione, również przestaną być czynnymi podatnikami VAT. Przy czym nie zostaną wykreśleni z rejestru, pozostaną w nim jako podatnicy VAT zwolnieni. Wykreślenia można uniknąć przez złożenie wyjaśnienia, że brak wykazanej w deklaracji sprzedaży innej niż zwolniona w tym okresie wynika ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej, a nie jest związana z całkowitym zaprzestaniem wykonywania czynności opodatkowanych.
W przypadkach wykreślania z rejestru opisanych w p. 1-4 przepisy przewidują możliwość powrotu do statusu czynnego podatnika VAT. Naczelnik US może przywrócić status z urzędu lub na skutek działań podatnika (np. złożonych wyjaśnień).