Ustawa o kredycie konsumenckim – najważniejsze informacje dla zaciągających pożyczkę
Ustawa z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U. 2011 nr 126 poz. 715 z późn. zm.) zawiera wytyczne dotyczące funkcjonowania w obrocie kredytów konsumenckich. To przede wszystkim zasady zawierania takich umów, prawa i obowiązki stron, a także skutki zaniedbania obowiązków przez kredytodawcę.
Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego wspomnianej ustawy w 2011 roku było związane z koniecznością implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki nr 2008/48/WE (Dz. Urz. UE seria L z 2008 r. Nr 133 z późn. zm.). Aktualnie przepisy zostały ujednolicone i wiążąca jest dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/17/UE w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi.
Ustawa o kredycie konsumenckim pozwoliła zwiększyć poziom ochrony konsumentów w procesie zawierania pożyczek i kredytów.
Jakich podmiotów dotyczy ustawa o kredycie konsumenckim?
Zapisy ustawy o kredycie konsumenckim dotyczą przede wszystkim stron umowy – kredytodawców i kredytobiorców – konsumentów, ale też pośredników kredytowych.
Kredytodawcą może być zarówno bank, jak i SKOK, czy nawet instytucja pozabankowa, taka jak np. firma pożyczkowa, a więc każdy przedsiębiorca, który w zakresie swojej działalności gospodarczej bądź zawodowej udziela takiego finansowania.
Główne założenia ustawy o kredycie konsumenckim
Kluczowe dla funkcjonowania w obrocie ustawy o kredycie konsumenckim jest wyjaśnienie pojęcia kredytu konsumenckiego. Aktualnie po nowelizacji jest to każdy kredyt, który jest udzielany w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartości tej kwoty w innej walucie niż polski złoty. Kredyt konsumencki to finansowanie oferowane przez kredytodawcę konsumentowi w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W praktyce będą to więc takie produkty spełniające wymienione warunki jak m.in.:
Umowa kredytu konsumenckiego powinna być zawarta w formie pisemnej, a wszystkie zapisy trzeba sformułować jasno, tak aby nie budziły wątpliwości żadnej ze stron.
Nie wiesz, czym różnią się wymienione powyżej produkty? Sprawdź, jakie są różnice między pożyczką a kredytem.
Co daje konsumentom ustawa o kredycie konsumenckim?
Dzięki ustawie o kredycie konsumenckim kredytobiorcy mają zapewnioną wszechstronną ochronę. Jaki jest jej zakres?
– Jednym z najważniejszych aspektów ochrony, jaką zapewnia ustawa o kredycie konsumenckim, jest prawo do informacji. Każdy konsument powinien mieć możliwość zapoznania się ze wzorem umowy, w którym znajdują się szczegółowe warunki udzielenia finansowania – podkreśla ekspert VIVUS. – W ten sposób może ustalić, jaki będzie całkowity koszt zobowiązania. Kredytodawca musi mu również doręczyć harmonogram spłaty – dodaje ekspert.
Bardzo istotnym prawem, które konsumentom zapewnia ustawa o kredycie konsumenckim, jest ochrona przed nadmiernymi kosztami. Wyraża się ona w określeniu limitu kosztów odsetkowych i pozaodsetkowych związanych z finansowaniem. Dzięki wprowadzeniu pojęcia RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania) konsumentom łatwiej ocenić, ile tak naprawdę płacą w związku z pożyczeniem pieniędzy.
Ustawa o kredycie konsumenckim zapewnia również konsumentom prawo do wcześniejszej spłaty zobowiązania. W ten sposób można ograniczyć koszty produktu. Masz również prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od jej zawarcia bez podawania przyczyny.
Do jakich umów nie stosuje się ustawy o kredycie konsumenckim?
Mimo szerokiego zakresu obowiązywania ustawy o kredycie konsumenckim istnieją umowy, które nie są objęte jej zakresem. Mowa tu przede wszystkim o leasingu, usługach maklerskich i odwróconym kredycie hipotecznym. Ustawa nie znajdzie również zastosowania, jeśli chodzi o produkty, które nie obejmują obowiązku spłaty oprocentowania ani innych kosztów w związku z udostępnieniem określonych środków czy w sytuacji, gdy kredyt jest wynikiem ugody sądowej.
Ograniczone stosowanie ustawy o kredycie konsumenckim
Istnieje również szereg umów, do których ustawę o kredycie konsumenckim stosuje się tylko częściowo. Mowa tu przede wszystkim o umowach o kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym konsumenta, który jest spłacany w terminie do miesiąca albo do 3 miesięcy/na żądanie czy umów przewidujących odroczenie płatności bądź zmianę sposobu spłaty w sytuacji zwłoki w zwrocie zadłużenia.
Chwilówki a ustawa o kredycie konsumenckim
Ustawa o kredycie konsumenckim zapewnia wszechstronną ochronę potencjalnym pożyczkobiorcom. Czy jednak ma zastosowanie do tak popularnych dziś chwilówek?
Umowa chwilówki będzie prawdopodobnie uznana za umowę o kredyt konsumencki, ponieważ większość ofert tego typu obejmuje kwotę rzędu od kilkuset do maksymalnie kilku tysięcy złotych i jest odpłatna. Jednocześnie podmiot, który jej udziela, musi być w takim wypadku instytucją, której minimalny kapitał zakładowy wynosi 200 000 złotych, a forma działalności to spółka akcyjna bądź spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Aby zapewnić sobie ochronę, warto więc korzystać z oferty firm pożyczkowych o wysokiej renomie, które są wpisane do Rejestru Instytucji Pożyczkowych prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego.
