Spis treści
Świadczenia z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych tylko dla wybranych
Funkcjonowanie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) określają przepisy prawa11, a zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń z niego finansowanych oraz zasady przeznaczania środków ZFŚS określa pracodawca w regulaminie, to kwestią nieuregulowaną pozostaje kwestia gromadzenia danych, które mają świadczyć o sytuacji materialnej pracownika uprawniającej go do skorzystania z finansowanych z Funduszu świadczeń.
Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. . "Kryterium socjalne", o którym mowa w art. 8 ust. 1 u.z.f.ś.s., wyraźnie wiąże zasadę korzystania z ulgowych usług i świadczeń z sytuacją życiową, rodzinną i materialną osób uprawnionych. Istnieje bowiem ścisły związek pomiędzy wartością przyznawanego świadczenia, a łącznie rozpatrywaną, sytuacją życiową, rodzinną i materialną osoby uprawnionej. Im sytuacja osoby uprawnionego jest trudniejsza, tym wyższe przysługuje mu świadczenie. Pracodawca musi więc poznać i ocenić sytuację życiową, a także materialną wszystkich członków rodziny pracownika, z którymi prowadzi on wspólne gospodarstwo domowe.
Przy ocenie sytuacji materialnej pracownika należy brać pod uwagę nie tylko wynagrodzenie pracownika, lecz także dochody osiągane poza zakładem pracy, a także dochody członków rodziny, pozostających we wspólnym gospodarstwie z pracownikiem. Natomiast oparcie kryterium dostępności świadczeń z funduszu socjalnego wyłącznie z uwzględnieniem wysokości wynagrodzenia zasadniczego uzyskiwanego u płatnika nie spełnia wymogu badania sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej, w szczególności na tle sytuacji życiowej innych pracowników uprawnionych do świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
W celu wykazania wysokości dochodu na potrzeby Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pracownik ma obowiązek pokazać pracodawcy PIT
Uprawnienie pracodawcy do żądania podania stosownych informacji oraz przedłożenia odpowiednich dokumentów uzasadniających przyznanie świadczenia z Funduszu powinno zatem znajdować uzasadnienie w regulaminie, o którym mowa powyżej, który powinien precyzować zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz tryb rozpatrywania wniosków o ich przyznanie. Należy jednak mieć na względzie, że zakazane jest zbieranie danych niemających znaczenia, jak i danych o większym, niż konieczny stopniu szczegółowości, jak również danych zbieranych „na przyszłość”. Zatem konieczność weryfikacji sytuacji materialnej osoby ubiegającej się o środki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych może być dokona w inny sposób, niż pozyskiwanie przez pracodawcę np. kopii zeznania podatkowego (PIT) osoby będącej członkiem rodziny pracownika. Przedstawienie takiego dokumentu jedynie do wglądu pracodawcy będzie w celu dokonania takiej weryfikacji w pełni wystarczające. Warto również rozważyć przyjęcie rozwiązań polegających na respektowaniu oświadczeń o wysokości dochodu przypadającego na jednego członka rodziny ze wskazaniem ile osób i w jakim wieku składa się na rodzinę pracownika. Należy również wskazać, że forma oświadczenia wskazuje na dobrowolność jego złożenia. Pracownik, który będzie chciał skorzystać z przysługującego mu uprawnienia, np. dofinansowania do wypoczynku, będzie obowiązany wypełnić oświadczenie. W sytuacji, kiedy nie będzie on chciał złożyć stosownego oświadczenia, pracodawca nie będzie zaś miał podstaw do wypłacenia danego świadczenia, ponieważ przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu jest uzależniona od określonych w ustawie kryteriów.
Podstawa prawna:
Art 1, art. 2, art. 4, art. 8 ustawy z dnia 4 marca 1994 r.o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j.Dz.U. z 2019 r., poz. 1352 ze zm.).
