Zmiany w systemie badań technicznych pojazdów

Nadzór nad przedsiębiorcami prowadzącymi stacje kontroli pojazdów

Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, za organizację i funkcjonowanie systemu zapewnienia jakości badań technicznych pojazdów oraz sprawowanie nadzoru nad tymi badaniami, a także przedsiębiorcami prowadzącymi stacje kontroli pojazdów oraz ośrodki szkolenia diagnostów – odpowiedzialny będzie Transportowy Dozór Techniczny (TDT). Jest to jednostka podległa Ministrowi Infrastruktury.

Obecnie nadzór nad przedsiębiorcami prowadzącymi stacje kontroli pojazdów sprawuje 380 starostów. Jednak Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła wykonywanie tego zadania przez niektórych z nich. Ponadto, ankieta przeprowadzona przez Ministra Infrastruktury, dotycząca nowych zadań wynikających z implementacji dyrektywy 2014/45/UE, dostarczyła informacji, że starostwa mogą nie poradzić sobie z wykonywaniem zadań nakładanych na Polskę przepisami unijnymi.

Skoordynowany system szkoleń diagnostów pracujących w stacjach kontroli pojazdów

Z kolei ośrodki szkolenia diagnostów funkcjonują na zasadach wolnorynkowych, ale bez żadnego nadzoru. Powoduje to słabe przygotowanie kandydatów na diagnostów i przekłada się na niską zdawalność przez nich egzaminów. Dlatego w projekcie przewidziano powstanie skoordynowanego systemu szkolenia diagnostów pracujących w stacjach kontroli pojazdów. Chodzi o szczegółowe wymagania dotyczące ośrodków szkolenia (infrastruktura i wykładowcy) oraz nadzoru nad nimi.  Stworzony zostanie również system przeprowadzania odpowiednich egzaminów oraz obowiązkowych szkoleń dla diagnostów: wstępnych i cyklicznych, przypominających i rozszerzających wiedzę dotyczącą konstrukcji pojazdów oraz sposobu przeprowadzania ich badań. Nadzór nad systemem szkolenia diagnostów i funkcjonowaniem ośrodków szkolenia diagnostów powierzono dyrektorowi TDT. Nowe wymagania są konsekwencją wytycznych określonych w przepisach UE.

Dyrektora TDT wyznaczono także do prowadzenia Krajowego Punktu Kontaktowego, odpowiedzialnego za wymianę informacji (związanych z badaniami technicznymi pojazdów) z pozostałymi państwami Unii Europejskiej oraz Komisją Europejską.

Opłata za badanie techniczne

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów przewidziano m.in. obniżenie lub zniesienie opłat przez nich ponoszonych, przy jednoczesnym zachowaniu obecnych stawek opłat pobieranych od kierowców za badania techniczne pojazdów.

Opłata jakościowa

Jednocześnie w związku z wdrożeniem przepisów unijnych, przedsiębiorcy prowadzący stacje kontroli pojazdów będą ponosić tzw. opłatę jakościową, przeznaczoną na poprawę funkcjonowania systemu badań technicznych pojazdów. Ostateczna wysokość opłaty jakościowej w wysokości nie wyższej niż 3,5 zł zostanie określona w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i będzie obowiązywać od 2020 r.
Wysokość opłaty jakościowej będzie uzależniona od wysokości przychodu osiągniętego z tytułu opłat za badania techniczne wykonane po terminie (45 dni po terminie). Zakłada się bowiem, że głównym źródłem finansowania systemu zapewnienia wysokiej jakości badań technicznych pojazdów będzie opłata za badania techniczne wykonane po terminie. 

Cel zmian

Rozwiązania zaproponowane w projekcie mają na celu:

• poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym i ochrony środowiska przez „uszczelnienie” systemu badań technicznych;
• podwyższenie jakości pracy diagnostów, poziomu ich kwalifikacji i kompetencji oraz poprawę rzetelności wykonywanych przez nich badań technicznych dzięki wprowadzeniu dla nich obowiązkowych okresowych szkoleń;
• podniesienie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz bezpieczeństwa obrotu pojazdami na rynku wtórnym przez objęcie specjalnym nadzorem weryfikacji i kontroli stanu licznika pojazdu w stacji kontroli pojazdów i ewidencji CEPiK 2.0;
• większą dostępność danych dla obywateli oraz przedsiębiorców przez prowadzenie rejestru stacji kontroli pojazdów przez dyrektora TDT (obecnie funkcjonuje 380 rejestrów prowadzonych przez starostów) oraz rejestru uprawnionych diagnostów do wykonywania badań technicznych;
• podwyższenie jakości i wiarygodności badań przez wprowadzenie obowiązku okresowego sprawdzania (kalibracji i konserwacji) wyposażenia kontrolno-pomiarowego oraz archiwizacji wyników badań;
• poprawę stanu środowiska przez zmniejszenie średniego poziomu emisji spalin w wyniku wykrywania i eliminowania z użytkowania pojazdów z niesprawnymi układami kontroli emisji spalin oraz wyeliminowanie nieszczelności powodujących wycieki toksycznych płynów eksploatacyjnych, nieszczelności instalacji gazowych, jak również powodujących nadmierny hałas;
• zmianę systemu nadzoru nad stacjami kontroli pojazdów, która wpłynie na wyższą jakość wykonywanych badań technicznych i wiąże się z wyeliminowaniem z ruchu drogowego pojazdów w złym stanie technicznym, co podniesie poziom bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Źródło:
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw
Oficjalna strona Prezesa Rady Ministrów.