Warunki przyznania zasiłku rodzinnego

Osoby uprawnione do zasiłku rodzinnego

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• osobie uczącej się.

Próg dochodowy

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom, o których mowa wyżej (rodzice, jedno z rodziców, opiekun prawny, opiekun faktyczny dziecka; osoba ucząca się), jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674 złotych. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764 złotych.

Pod pojęciem dochodu rodziny rozumie się sumę dochodów członków rodziny. Z kolei dochód członka rodziny oznacza – co do zasady – przeciętny miesięczny dochód członka rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. Ustawa o świadczeniach rodzinnych wskazuje także, co w rozumieniu ustawy jest dochodem. Przykładowo będą nim, po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób:

1. przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
2. deklarowany w oświadczeniu dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, pomniejszony o należny zryczałtowany podatek dochodowy i składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
3. inne dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, np.:

• alimenty na rzecz dzieci,
• świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,
• świadczenie rodzicielskie,
• dochody uzyskiwane za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, pomniejszone odpowiednio o zapłacone za granicą Rzeczypospolitej Polskiej: podatek dochodowy oraz składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.

Mechanizm „złotówka za złotówkę”

Przekroczenie ustawowego progu dochodowego nie oznacza, że prawo do zasiłku nie będzie przysługiwało. Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych, która weszła w życie 1 stycznia 2016 roku, dopuszcza możliwość przyznania świadczenia także w sytuacji, gdy dochód rodziny przekracza kwoty wskazane w ustawie.

W przypadku gdy dochód rodziny przekracza kwotę stanowiącą próg dochodowy, pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje w kwocie ustalonej zgodnie z nowymi zasadami.

W przypadku przekroczenia kwoty uprawniającej daną rodzinę do zasiłku rodzinnego (odpowiednio 674 zł. albo 764 zł.) zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny. Łączną kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami stanowi suma przysługujących danej rodzinie w danym okresie zasiłkowym:

1. zasiłków rodzinnych podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych zasiłków;
2. dodatków do zasiłku rodzinnego (dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka, dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka ) podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych dodatków;
3. dodatków do zasiłku rodzinnego (dodatek z tytułu urodzenia dziecka, dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania) podzielonych przez 12.

Dopiero w przypadku, gdy wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie, ustalona zgodnie z powyższymi wskazówkami określonymi w pkt 1 – 3, jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują.

Podstawa prawna:

Art. 3, art. 4, art. 5, art. 9, art. 10, art. 11a, art. 12a i art. 13, art. 14 i art. 15 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1518).