Zgodnie z założeniami powyższego aktu prawnego, przeciwdziałanie narkomanii realizuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo-wychowawczej i zdrowotnej, a w szczególności:
- działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i zapobiegawczą;
- leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych;
- ograniczanie szkód zdrowotnych i społecznych;
- nadzór nad substancjami, których używanie może prowadzić do narkomanii;
- zwalczanie niedozwolonego obrotu, wytwarzania, przetwarzania, przerobu i posiadania substancji, których używanie może prowadzić do narkomanii;
- nadzór nad uprawami roślin zawierających substancje, których używanie może prowadzić do narkomanii.
Obecny kształt ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii uwzględnia szereg różnych substancji o działaniu narkotycznym, które są zakazane na terenie naszego kraju. Niestety nie dotyczy to tzw. dopalaczy, które jeszcze kilka lat temu były przedmiotem zainteresowania większości mediów w Polsce. Problem dopalaczy nie zniknął wraz z likwidacją placówek, w których można byłoby je bez problemu nabyć. Praktyka pokazuje, że środki tego rodzaju można nadal kupować. Niestety prawo nie reguluje faktu posiadania takich używek, tak jak ma to miejsce chociażby w przypadku ciężkich narkotyków czy substancji psychoaktywnych.
W związku z powyższym ustawodawca zamierza znowelizować omawianą ustawę, tak aby dopalacze znalazły się na liście substancji zakazanych w naszym kraju, na równi z innymi narkotykami. Zgodnie z projektem ustawy, zmieni się definicja substancji psychoaktywnych działających na ośrodkowy układ nerwowy człowieka. Dzięki temu zakup tego rodzaju produktów będzie możliwy jedynie w aptekach i punktach aptecznych (pamiętajmy, że leki również należą do kategorii substancji psychoaktywnych). Tym samym zniknie możliwość sprzedaży niewiadomego pochodzenia substancji, oddziaływujących na zdrowie człowieka, za pośrednictwem Internetu czy w zwykłych punktach sklepowych. Warto przytoczyć w tym miejscu postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2009 r. (sygn. akt V KK 333/08), zgodnie z którym przepis art. 4 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii stanowi legalną definicję środka odurzającego – jest nimf każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, działająca na ośrodkowy układ nerwowy, określona w wykazie środków odurzających stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy.
Na chwilę obecną są to jedyne zmiany, o których mówi rząd. Z drugiej strony nie możemy zakładać, że planowana nowelizacja będzie bardzo niewielka. Powołany zostanie bowiem zespół do spraw oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych. To z kolei oznacza, że w przyszłości pojawią się zapewne nowe przepisy związane z kwestią dopalaczy. Wg wstępnych założeń, nowe przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wejdą w życie dopiero pod koniec 2014 r. – nie jest to jednak ostateczny termin. Wszystko zależy od prac legislacyjnych, które są dopiero w początkowej fazie.
