Zgodnie z treścią art. 362 w/w aktu prawnego, jeżeli podmiot korzystający ze środowiska negatywnie oddziałuje na środowisko, organ ochrony środowiska może, w drodze decyzji, nałożyć obowiązek:
- ograniczenia oddziaływania na środowisko i jego zagrożenia;
- przywrócenia środowiska do stanu właściwego.
W powyższej decyzji organ ochrony środowiska może określić:
- zakres ograniczenia oddziaływania na środowisko lub stan, do jakiego ma zostać przywrócone środowisko;
- czynności zmierzające do ograniczenia oddziaływania na środowisko lub przywrócenia środowiska do stanu właściwego;
- termin wykonania obowiązku.
W przypadku braku możliwości nałożenia obowiązku podjęcia działań ochronnych, właściwy organ może zobowiązać podmiot korzystający ze środowiska do uiszczenia na rzecz budżetów właściwych gmin kwoty pieniężnej odpowiadającej wysokości szkód wynikłych z naruszenia stanu środowiska. Jeżeli szkody dotyczą obszaru kilku gmin organ zobowiązuje do wpłaty kwot na rzecz budżetów właściwych gmin proporcjonalnie do wielkości szkód. Powyższa regulacja może być zastosowana dopiero wtedy – przy niewątpliwym stwierdzeniu spełnienia wszystkich przesłanek w nim określonych – gdy wobec danego stanu rzeczy negatywnie oddziałującego na określone elementy środowiska naturalnego, nie można zastosować regulacji szczególnych, adekwatnych do tego stanu rzeczy ze względu na jego charakter lub rodzaj dający się prawnie zakwalifikować do przedmiotowego zakresu stosowania tych szczególnych regulacji.
Zgodnie z wyrokiem WSA w Kielcach z dnia 20 maja 2010 r. (sygn. akt II SA/Ke 256/10), Dobrem chronionym w art. 362 POŚ jest środowisko, czyli interes społeczny, a nie indywidualny. Aby zatem organ mógł nałożyć przewidziany w ww. przepisie obowiązek, musi stwierdzić, że określony podmiot korzystający ze środowiska negatywnie oddziałuje na środowisko. Dyspozycja zawarta w art. 362 POŚ upoważnia jedynie do nałożenia obowiązku ograniczenia określonego oddziaływania, ale nie jego zaprzestania. Z punktu widzenia zasad odpowiedzialności ww. przepis ma charakter uzupełniający i powinien być stosowany wówczas, gdy inne normy nie przewidują bardziej szczegółowych rozwiązań nakładających obowiązki bezpośrednio z mocy prawa lub pozwalających na nałożenie obowiązków dalej idących. Obowiązek ograniczenia oddziaływania na środowisko w myśl art. 362 ust. 1 POŚ może być nakładany w sytuacji, kiedy stan negatywnego oddziaływania na środowisko ma charakter ciągły i trwa przez jakiś czas. Wówczas organ administracji może jednocześnie nałożyć ograniczenia i obowiązek przywrócenia środowiska do stanu pierwotnego.
Musimy także pamiętać, że jeżeli działalność prowadzona przez podmiot korzystający ze środowiska albo osobę fizyczną powoduje pogorszenie stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagraża życiu lub zdrowiu ludzi, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wyda decyzję o wstrzymaniu tej działalności w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla zapobieżenia pogarszaniu stanu środowiska. Postępowanie w takiej sytuacji wszczynane jest z urzędu. Sposób wszczęcia tego postępowania determinuje zaś rodzaje rozstrzygnięć, które mogą być w nim wydane. Tak wszczęte postępowanie może bowiem zakończyć się albo wstrzymaniem działalności podmiotu albo umorzeniem postępowania w tej sprawie wobec niepotwierdzenia w toku postępowania istnienia przesłanek do wstrzymania.
