Zakłócanie spokoju i ciszy nocnej to wykroczenie objęte dość dotkliwą sankcją karną. Zgodnie bowiem z treścią art. 51 Kodeksu wykroczeń, kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Dodatkowo jeżeli powyższy czyn ma charakter chuligański lub sprawca dopuszcza się go, będąc pod wpływem alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie działającej substancji lub środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Podżeganie i pomocnictwo są również karalne.
Zakłócenie porządku publicznego to wywołanie stanu, który w danym miejscu, czasie i okolicznościach, zgodnie z przyjętymi zwyczajami i obowiązującymi przepisami, uważa się za nienormalny i który, w obiektywnym odbiorze, odczuwany jest jako utrudnienie lub uniemożliwienie powszechnie akceptowanego sposobu zachowania się w miejscach dostępnych dla bliżej nieokreślonej liczby osób. Natomiast zakłócenie spokoju publicznego to naruszenie równowagi psychicznej ludzi, powodujące negatywne przeżycia psychiczne nieoznaczonych osób, powstające z bezpośredniego oddziaływania na organy zmysłów.
Używanie petard, nawet w okresie noworocznym, wypełnia przesłanki wynikające z powyższego przepisu. W związku z tym teoretycznie skorzystanie ze sztucznych ogni w sylwestrową noc i początek nowego roku może stanowić podstawę do pociągnięcia danej osoby do odpowiedzialności karnej. Teoretycznie, bowiem w praktyce tego typu zgłoszeń raczej się nie widuje. Bardzo ważną informacją jest to, że strzelanie petardami niewątpliwie powoduje zakłócenie ciszy nocnej, co dla wielu zwierząt i niektórych osób jest nierzadko niemiłym zdarzeniem. Jednakże bez właściwego zgłoszenia, policja i straż miejska mają związane ręce – nie mogą ująć sprawców wykroczenia. Tak naprawdę ustawodawca nie określił ram czasowych, w których obowiązywanie art. 51 KW byłoby zawieszone. W związku z tym święta nie uzasadniają możliwości używania fajerwerków. Robią to jednak odpowiednie rozporządzenia. Wielu wojewodów decyduje się na wydanie tych aktów prawnych, dzięki czemu karalność omawianych czynów po prostu odpada. W związku z tym, odpalenie sztucznych ogni podczas sylwestrowej zabawy nie będzie uznawane za wykroczenie, nawet jeśli policja czy straż miejska otrzymają zgłoszenie dotyczące zakłócania ciszy nocnej.
Jak zaznaczył WSA w Lublinie w wyroku z dnia 15 listopada 2007 r. (sygn. akt III SA/Lu 511/07), materia ochrony porządku, spokoju, bezpieczeństwa publicznego poprzez zakaz używania materiałów i środków pirotechnicznych wkracza w zakres uregulowany art. 51 § 1 KW, a ochrona ww. dóbr i wartości może być realizowana poprzez zastosowanie obowiązujących regulacji prawnych, co oznacza, że wydanie przepisu porządkowego tej treści na terenie gminy nie jest niezbędne. W praktyce jednak takie przepisy są wydawane – po to, aby osoby decydujące się na zabawę z fajerwerkami nie musiały być pociągnięte do odpowiedzialności karnej.
Na zakończenie warto wspomnieć, że możliwość korzystania ze środków pirotechnicznych, choć dozwolona w sylwestrową noc, nie dotyczy każdego. Osoby niepełnoletnie nie mogą bowiem używać petard bez nadzoru dorosłego, w przeciwnym razie grozi im nie tylko niebezpieczeństwo, ale nierzadko odpowiedzialność karna.
