Do tej pory obowiązujące przepisy nie przepisy nie przewidywały jakiegokolwiek okresu czasu, w którym asystent lub adiunkt pracujący na uczelni wyższej musiał uzyskać odpowiedni stopień naukowy – doktora lub doktora habilitowanego. Wyłączną kompetencję do określania czasu zatrudnienia osób zajmujących powyższe stanowiska leżały w gestii władz samej uczelni. W zasadzie prawo to nie zostało odebrane uczelniom, ponieważ nadal o zatrudnieniu decydują na podstawie własnego statutu, jednakże zostało w dużym stopniu ograniczone, poprzez wprowadzenie omawianego okresu, w ciągu którego dana osoba musi uzyskać wyższy stopień naukowy. Warto w tym miejscu przypomnieć wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 2008 r. (sygn. akt I PK 263/07), zgodnie z którym statut szkoły wyższej nie może określać okresu zatrudnienia na stanowisku asystenta osoby posiadającej stopień naukowy doktora, taka możliwość dotyczy tylko osoby nieposiadającej takiego stopnia.Zasadniczo nie wydaje się to być złym pomysłem, ponieważ wprowadzone zmiany wymuszają w pewien sposób ciągłe kształcenie się asystentów i adiunktów uczelni wyższych, co w gruncie rzeczy przedkładać się będzie na większy poziom konkretnych studiów. Z drugiej jednak strony w przypadku niektórych wydziałów okres 8 lat na zdobycie wyższego tytułu naukowego może okazać się zdecydowanie za krótki. Uzyskanie tytułu doktora czy doktora habilitowanego wiąże się bowiem nie tylko z długotrwałą nauką, ale także wieloma pracami badawczymi czy publikacjami naukowymi przy jednoczesnym wykonywaniu uczelnianych obowiązków zawodowych. Ustawodawca wprowadził jednak pewne łagodzące regulacje w stosunku do osób, których umowa o pracę wygasa przed 1 października 2020 r. – mogą one pracować na zajmowanym stanowisku do końca przewidzianego w zawartej umowie czasu bez konieczności uzyskania tytułu doktora czy doktora habilitowanego. Asystenci i adiunkci rozpoczynający pracę w bieżącym roku akademickim takich przywilejów niestety już nie posiadają.
Omawiając nowe zmiany nie sposób nie wspomnieć o kolejnej nowelizacji w zakresie wysokości i warunków wypłacania wynagrodzenia promotorowi za recenzje i opinie w przewodzie doktorskim, postępowaniu habilitacyjnym oraz postępowaniu o nadanie tytułu profesora. Od bieżącego roku osobom opracowującym recenzje w przewodzie doktorskim albo w postępowaniu habilitacyjnym, albo w postępowaniu o nadanie tytułu profesora przysługuje wynagrodzenie w wysokości:
- 34% stawki wynagrodzenia za recenzję w przewodzie doktorskim;
- 40% stawki wynagrodzenia za recenzję w postępowaniu habilitacyjnym;
- 50% stawki wynagrodzenia za recenzję w postępowaniu o nadanie tytułu profesora;
- 10% stawki wynagrodzenia – dla recenzenta.
Pamiętajmy, że wynagrodzenie dla recenzenta będącego członkiem komisji habilitacyjnej powołanej w celu przeprowadzenia postępowania habilitacyjnego przed dniem wejścia w życie omawianych zmian (czyli przed 11 września 2012 r.), za sporządzenie opinii w sprawie nadania lub odmowy nadania stopnia doktora habilitowanego, wypłaca się na podstawie przepisów dotychczasowych.
